Het bankje
Titel: Niki, ik mis je
Rolverdeling:
Gerda:
het hoofdpersonage, mama van Niki en oma van Alena en Yannis
Conny:
haar gesprekspartner
Alena:
de kleindochter van twaalf
Yannis:
de kleinzoon, een jaar jonger
De verteller:
de vetgedrukte bindteksten
Het eerste deel van de ontmoeting speelt zich af op een bank op de zeedijk. Het vervolg in tearoom ’t Bretoentje in Westende.
Het is ochtend, Gerda opent de gordijnen van haar appartementje aan zee.
Gerda:
Het zonnetje komt al piepen, het belooft een heerlijke dag te worden.
Yannis:
Eindelijk, mogen we dan straks een gocart huren, oma?
Gerda:
Beloofd is beloofd!
Alena:
De voorbije dagen heeft het genoeg geregend. Ik ben de gezelschapsspellen beu.
Bij fietsverhuur Babelou worden de gocarts door de kinderen gewikt en gewogen. Yannis neemt een ligfiets, zijn zus verkiest een elektrisch model.
Gerda:
Jullie hebben een klein uur de tijd om rond te crossen op de dijk, ik ga me ondertussen gezellig installeren op mijn vertrouwde plekje.
Gerda trekt vaak naar de witblauw gestreepte bank op de dijk in Westende. Een dik kussen onder de arm, wat kruiswoordraadsels en een roman van Sally Read, in haar schoudertas. De bank staat wat schuin, georiënteerd naar de middagzon. Een kokette dame, van in de veertig, zit op de hoek van de bank. Ze bladert in een toeristische brochure.
Gerda:
Goeiemiddag, stoort het als ik plaatsneem?
Conny:
Nee hoor, integendeel, het is hier zalig en er is gelukkig weinig wind vandaag.
Gerda legt haar kussen op de bank en gaat zitten.
Conny:
Dat is nog een goed idee, een kussen ga ik volgende keer ook meebrengen. Want na een poosje lijkt de houten bank wel harder te worden.
De kinderen komen aangereden.
Gerda:
Yannis en Alena, er loopt veel volk op de dijk, wees maar voorzichtig, zorg dat jullie niemand aanrijden!
Conny:
Zijn dat je kleinkinderen?
Gerda knikt bevestigend.
Conny:
Hun mooie voornamen klinken erg Grieks.
Gerda:
Ja, hun papa is een Griek.
Conny:
Oh ja, onze dochter vertrekt binnenkort voor één jaar naar Athene. Ze gaat er stage doen in het kader van haar opleiding hotelmanagement. Mijn man en ik zijn van plan haar in het voorjaar te bezoeken. Vandaar dat ik aan het uitkijken ben naar een leuk hotelletje in de buurt. Van waar is je schoonzoon afkomstig?
Met een krop in de keel antwoordt Gerda:
Van Heraklion, op Kreta. Mijn dochter, Niki, was vertaler-tolk: Engels-Nieuwgrieks. Na haar studies is ze op Kreta gaan werken en zo heeft ze Kostas leren kennen.
Haar gesprekspartner merkt op dat Gerda het moeilijk heeft wanneer ze over haar dochter praat. Er valt een ongemakkelijke stilte.
Na een poosje zegt Conny:
Sorry, het was helemaal niet mijn bedoeling je van streek te brengen.
Gerda:
Geen probleem hoor, maar mijn dochter is vier jaar geleden overleden aan borstkanker. Over haar praten blijft moeilijk. Ze was ons enig kind, mijn man heeft sindsdien nog geen minuut rust gekend. Ik heb mijn handen vol met Alena en Yannis, waardoor ik weinig tijd heb om te piekeren.
Haar buurvrouw wordt plots overvallen door een ongemakkelijk schuldgevoel.
De kinderen wuiven in de verte, ze hebben van vehikel gewisseld.
Gerda:
Dat was te verwachten, Yannis is een beetje lui, nu hoeft hij niet meer te trappen.
Conny, nog altijd onder de indruk, neemt terug het woord.
Ik heb erg met jou te doen. Mijn naam is Conny, mijn man werkt als zelfstandige, ik ben in mijn eentje een week aan zee.
Het is tijd om de gocarts terug binnen te brengen, Gerda wenkt haar kleinkinderen. Die komen in volle vaart aangereden.
Yannis:
Oma, krijgen we nu een ijsje?
Gerda:
Oké, maar dat is dan het laatste voor vandaag. Daarna gaan jullie op het strand spelen, want morgen kan het misschien regenen.
Gerda staat op en neemt afscheid.
Conny, het was fijn met jou kennis te maken, geniet nog van het zonnetje en hopelijk tot ziens.
De volgende dagen blijft het gelukkig mooi weer. Gerda, haar man en de kinderen trekken er iedere dag op uit: naar het Sealife centrum, Plopsaland en Brugge. Op vrijdag bekommert opa zich om de kleinkinderen, want oma wil het vandaag wat kalmpjes aan doen. En hoewel ze de twee bengels niet lang kan missen, kijkt ze toch uit naar een paar uurtjes rust. In tearoom ’t Bretoentje geniet Gerda van een heerlijke kop koffie met lekkere pannenkoeken Mikado. Ze heeft plaats genomen aan een tafeltje met zicht op zee. Zichzelf verwennen zou ze vaker moeten doen, dat beseft ze maar al te goed.
Plots tikt er iemand tegen de ruit: Conny. Gerda is zo geschrokken dat haar wangen rood aanlopen, ze doet teken naar binnen te komen.
Gerda:
Met twee koffie drinken, is nog zo gezellig.
Conny:
Mijn laatste vrije dag, morgen zit mijn vakantieweek er al op… Weet je… ik heb slecht geslapen na onze eerste ontmoeting op de bank. Het was me meteen duidelijk dat je je dochter heel erg mist, ik kon je pijn en verdriet voelen. Bij thuiskomst heb ik onmiddellijk mijn dochter gebeld.
Gerda:
Een goed gesprek doet nochtans deugd, maar met mijn man lukt dat niet meer. Wanneer ik over Niki begin, gaat hij onmiddellijk in de tuin werken. In feite kan ik alleen bij mijn negentigjarige moeder terecht. Maar ik wil haar niet extra belasten met mijn verdriet. Zij mist haar kleindochter immers ook enorm. Ik heb al vaak gedacht mijn verhaal eens op papier te zetten, een boek schrijven lijkt mij de ideale uitlaatklep. Maar met de kleinkinderen voortdurend in de buurt, heb ik daar geen tijd voor.
Conny:
Zijn ze dan nooit bij hun papa?
Met waterige ogen antwoordt Gerda:
Een maand na Niki’s overlijden, is Kostas teruggekeerd naar Kreta. Sindsdien hebben we hem nooit meer gezien of gehoord. In het begin vroegen de kinderen vaak naar hun papa. Ondertussen zijn ze het gewoon, hij komt niet meer ter sprake.
Haar tafelgenote kan haar oren niet geloven.
Conny:
Hoe is het mogelijk, een vader die zijn bloedeigen kinderen in de steek laat. Heeft die man dan geen hart?
Gerda:
Je moet weten Conny, Kostas en ik zijn nooit beste maatjes geweest. Eens ik besefte dat hij Niki voorgelogen had, was ik klaar met hem. Dat vergeef ik hem nooit. Het is allemaal heel pijnlijk geweest, vooral voor Niki. Al dat verdriet is haar ziekte zeker niet ten goede gekomen. Van mijn grote liefde voor het mooie Griekenland, blijft sindsdien niks meer over.
Gerda vertelt spontaan verder:
Niki was een uiterst voorbeeldige leerling, ze was niet alleen intelligent, maar ook erg creatief. Van jongs af had ze interesse in vreemde talen en geschiedenis. Niet te verwonderen dat ze in het middelbaar koos voor de richting Latijn-Grieks. Niki verdiepte zich in de Griekse cultuur: zowel de kunst, als de taal, het eten, de Griekse mythologie… het fascineerde haar allemaal. Haar diploma vertaler-tolk behaalde ze met grote onderscheiding. Ze was ondertussen tweeëntwintig en wou op haar eigen benen staan. Bijdehandse Niki solliciteerde bij een grote touroperator. Een jonge kracht die de Griekse taal perfect beheerste, was natuurlijk zeer welkom. Haar eerste bestemming was dan ook logisch: Griekenland. Het afscheid op de luchthaven viel ons erg zwaar. Maar Niki hield zich sterk, ze had er dan ook heel veel zin in. “Kreta ligt niet aan de andere kant van de wereld hé!”, riep ze nog van aan de incheckbalie.
Conny:
Hoe heeft ze haar Griekse man dan leren kennen?
Gerda:
Niki begeleidde vaak toeristen, per scooter, tijdens hun verkenning van het mooie eiland. Kostas verhuurde scooters. Ze vertrouwde hem meteen, spijtig genoeg.
Conny:
Hoezo?
Gerda:
Hij heeft haar van bij het begin overladen met lieve woordjes en mooie praatjes. Dat hij al een zoontje had, is pas veel later aan het licht gekomen. Niki was op dat moment vijf maanden zwanger van Alena.
Conny:
Nee toch, dat moet bijzonder pijnlijk geweest zijn voor je dochter.
Gerda:
Dat is het minste wat je kunt zeggen. Ze waren ondertussen samen teruggekeerd naar België. Wij hadden onze spaarcenten in de aankoop van hun huis gestoken. En mijn man had ervoor gezorgd dat Kostas aan de slag kon bij de verhuisfirma, waar hijzelf vele jaren werkzaam was. Niki was in de zevende hemel in die periode, maar haar geluk was van korte duur.
Conny roept de ober en bestelt nog twee koffies. Ondertussen haalt Gerda een foto van Niki uit haar portefeuille.
Gerda:
Kijk dit is mijn dochter, een paar maanden voor haar dood. Ze was zo geliefd. Ze werd amper achtendertig. Na de geboorte van Yannis zijn haar gezondheidsproblemen begonnen. De melkkliertjes bleken niet zo onschuldig te zijn, zeven jaar is ze ziek geweest. Wanneer Niki zich beter voelde, deed ze vooral leuke dingen met haar kinderen. Dat Alena een broertje kreeg, bracht haar rust. Ze wou absoluut niet dat haar dochtertje als enig kind zou opgroeien, dat had Niki immers zelf nooit leuk gevonden.
Conny:
Het moet voor Alena en Yannis ook een moeilijke periode geweest zijn.
Gerda:
Yannis heeft zijn mama nooit anders gekend. De kinderen wisten wat hen te wachten stond. Niki had hen daar goed op voorbereid. De laatste drie maanden van haar leven, woonde ze samen met de kinderen bij ons in. Kostas was meer af- dan aanwezig. Hij ging dag en nacht alleen op stap.
Conny:
Wat een pijnlijk verhaal, je dochter moet zich vaak erg eenzaam gevoeld hebben.
Gerda:
Het was ondraaglijk voor haar dat ze die misstap had gemaakt. En vooral dat ze niet naar ons had geluisterd. Maar ja, liefde is nu eenmaal blind.
Conny:
Dat ze tot op het einde omringd was door jullie en haar kinderen, geeft toch een goed gevoel.
Terwijl Gerda haar tranen de vrije loop laat, beëindigt ze haar getuigenis.
Aan Niki’s laatste woorden denk ik nog iedere dag: “Willen jullie voor mijn twee schatten zorgen? Het spijt me dat het zo gelopen is, bedankt voor alles!”