'Bots' van Ruth Van de steene
Luk Van Haute is literair vertaler Japans-Nederlands. Zijn recentste vertaling is De moord op Commendatore van Haruki Murakami. Hij is ook auteur van tal van artikelen over de Japanse cultuur en samenleving voor diverse kranten en tijdschriften. Momenteel werkt hij voor Uitgeverij Lannoo aan een non-fictie boek over Japan, gebaseerd op ruim dertig jaar ervaringen, belevenissen en ontmoetingen. Op 21 juni geeft hij in Mechelen een lezing over Murakami.
Hij kiest voor ‘Bots’ van Ruth Van de steene.
Al lang heb ik een voorliefde voor heel korte verhalen. Ik was dan ook benieuwd naar de categorie ‘six word story’. In mijn bloemlezing Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen nam ik een paar ‘handpalmverhalen’ van Yasunari Kawabata op, zo kort dat je ze op de palm van je hand kunt schrijven. Kawabata beschouwde ze niet louter als vingeroefeningen voor het echte, langere werk maar als een volwaardig genre, dat hij zijn hele leven bleef beoefenen. Nu, bij Kawabata’s verhalen heb je soms nog kleine lettertjes (of grote handen) nodig om ze daadwerkelijk op een palm te krijgen. Nog korter zijn echter De vertellingen van duizend-en-een-seconde van Taruho Inagaki, absurde, macho-achtige verhaaltjes over ruzies en vechtpartijen met hemellichamen. Het bekendste voorbeeld van beknopte Japanse literatuur is natuurlijk de haiku. Maar waar het opzet van een haiku een emotionele momentopname is (een beeld in de natuur, gebonden aan een seizoen, evoceert de emotie), dient een Six Word Story een heel verhaal op te roepen. De grens is dun, maar het mag niet zomaar een woordspeling zijn, en ook geen pure poëzie. Ideaal stel je je er meteen personages van vlees en bloed bij voor, met een voorgeschiedenis en een toekomst. Hemingways ‘For sale: baby shoes, never worn’, de oer-Six Word Story, blijft op dat vlak een uitstekend voorbeeld.
Deze ultrakorte verhalen vormen dus een grote uitdaging. Het is duidelijk niet de drukst beoefende literatuurvorm op deze site. Ik wil hier dan ook graag het genre in zijn geheel aanbevelen, maar laat ik er toch maar ‘Bots’ van Ruth Van de steene uitpikken. Ruth heeft op de site ook bijdragen in de categorie poëzie en de zes woorden van ‘Bots’ neigen daar weliswaar naar, maar ik vind ze toch beter op hun plaats hier bij de ‘story’. Ik zie (maar ziet u zelf gerust wat anders) iemand die een partner zoekt, maar geen onenightstand. Ze (of hij natuurlijk) weet uit ervaring dat het er in de liefde niet altijd zonder slag of stoot aan toegaat, ze heeft bij eerdere botsingen al wat blutsen opgelopen. Maar ze wil het er alsnog op wagen. Onstuimigheid mag. Ze neemt de bluts met de buil. En de toekomst? Moge ze op die blijvende liefde botsen en nog lang en (vooral) gelukkig leven.
