'Over tijd' van Joris Doerack

John Vervoort is literatuurcriticus voor Het Nieuwsblad en De Standaard der Letteren. Zijn specialiteit is misdaadliteratuur. Hij geeft les in het Basisjaar Literair Schrijven en begeleidt in het najaar een cursus misdaadliteratuur. Geïnteresseerd? Schrijf je hier in voor het Basisjaar en werk een heel jaar met gelijkgezinden aan jouw literaire stem. 

Hij kiest  Over tijd’ van Joris Doerack als tip van de week.

"Er gebeurt veel in deze tekst die een klassieke achtergrond heeft. Iemand bezoekt een bejaardentehuis en ziet/hoort wat er daar gebeurt en wat er gezegd wordt. Goed is dat het verhaal geschreven is in de tegenwoordige tijd, dat brengt de lezer dichter bij de actie. De observaties kloppen en zetten meteen een sfeer neer. Soms gaat de schrijver erover: ‘een lillende brok in zijn donkere krater’. Het is nogal wat om wat pudding en een open mond te beschrijven.

Ik zie in allerlei schrijfcursussen dit onderwerp vaak voorbij komen. Het is heel gemakkelijk om er cynisch over te schrijven: bejaarden die zitten te vegeteren in de zetel/bed/op de wc terwijl mannen en vrouwen in het wit amper tijd en oog hebben voor de noden van deze mensen. Of je vervalt in clichés: natuurlijk heet het meisje Shana. En de bejaarde Zulma. Dat is een beetje flauw. De kunst is het juist om een scène zoals deze te beschrijven met een mix tussen betrokkenheid en afstand, en zonder dat cynisch te doen, want cynisme is zo ongeveer de makkelijkste houding van allemaal.

Toch heeft de schrijver goed geobserveerd (De belletjes aan het looprek. ‘Storten’ zou ik dan weer niet schrijven. Dat doet een bejaarde die een looprek moet gebruiken niet echt, lijkt me.). De dialogen zijn sterk, de beschrijvingen en observaties goed gedoseerd. Vooral het fragment waarop ‘Zulma’ naar de verteller kruipt en zegt: ‘Ik weet waar ze zit’ is sterk.

Een zeer mooie poging in ieder geval."