Tip van de week

01/05: 'PRULLENBAK JE' van LibRe (Wabliefjes)

Jan Loogman is schrijfdocent, schrijver en columnist bij Meander, e- magazine voor poëzie. In de laatste jaren verscheen van hem onder meer ‘Van rocker tot stoffensnor’ (over een Amsterdamse marktkoopman). Samen met Kees Schelling, Paul Kroes en Kees Loogman bracht hij ‘Rond de Sloterbrug’ uit, teksten over het landelijk gebied aan de westkant van Amsterdam.

Jan Loogman tipt deze week 'PRULLENBAK JE' van LibRe (Wabliefjes).

"'PRULLENBAK JE' doet in de eerste regels denken aan Toon Hermans: Ik zing je ik refrein je / Ik sherry en ik wijn je …Dat komt louter door de opbouw van de tekst. Hermans zong een blij liefdeslied; 'PRULLENBAK JE' lijkt het tegendeel daarvan. Een ander verschil tussen de teksten is de zingbaarheid. Die is in 'PRULLENBAK JE' weliswaar aanvankelijk groot. ‘Ik vervloek je / Verafschuw je / Verdoem je / Veracht je / Verdrijf je…,’ dat zijn regels die vanwege de fijne alliteratie een dwingende klank hebben, die direct voelbaar maakt dat de ik-persoon geen warm gevoel heeft voor de aangesproken ander. Die regels willen gezongen worden, maar op deze regels volgt er een die volledig uit het ritme valt. Ook als we de tekst niet als liedtekst zien is dat jammer.

Wel vaker in het gedicht treffen we tussen – en soms in de korte, aangespannen regels een teveel aan woorden aan. Het gedicht heeft, kortom, een krachtige toon die ondermijnd wordt door uit het ritme vallende woorden en regels. Zelf zou ik nog wat schrapwerk nuttig vinden, maar wie weet is het ondergraven van de strenge toon wel opzet, want tegen het einde maakt het gedicht een leuke tournure. Als verfrommeld papier lag de ander in de prullenbak, maar ‘Voor ik het zelf besef / vis ik je eruit /strijk je plooien plat…’ Opvallend is daar wel het woordje ‘plat’. Dat doet niet aangenaam aan, zoals gladstrijken wel zou doen."