Lezen

De schaduw overheerst

Na lange tijd van het heersen van Keizer Doem was er niets meer dat nog bewoog zonder angst. Steden lagen als uitgebrande hulzen over het land, hun ruggengraat van kabels en netwerken doorgesneden. Eerst was hij slechts een fluistering geweest, een figuur in de marge. Maar zijn kracht groeide met elke storm, elke crisis, elk besluit om niets te veranderen. Hij drong binnen via schermen, sloop langs leveringen, nestelde zich in wetten. Zijn gezicht kende men niet, maar zijn invloed wel: in de verdorde akkers, de zwarte regen, het rammelen van bommen in de verte. En onder zijn schaduw kwijnde alles weg.  De winter begon zonder sneeuw. Geen krakende vorst, geen dampende adem in de lucht. Enkel een vale grijzigheid die als een kille deken over het land lag. De zon leek verdwenen, opgeslokt door een sluier van giftige mist die bleef hangen boven steden, bossen en het dorre landschap. Het was een winter zonder stilte—want de stilte was vervangen door dreiging.  Op de rand van een uitgedroogd meer stond Antille. Haar silhouet was scherp afgetekend tegen het bleke licht, haar zwarte, lange haren wapperden in de droge wind. Ze droeg eenvoudige, versleten kleren: een grijze jas vol scheuren, stevige maar afgedragen laarzen, en om haar hals hing een leren koord met een vervaagde munt eraan. Haar handen waren vuil van het graven in stof. Onder haar blik lagen de resten van een wereld die zichzelf had verspeeld: een halfvergane koelkast, karkassen van drones, plastic speelgoed dat allang zijn kind verloren was. Smartphones lagen verspreid als schelpen op een strand, ooit glanzend, nu dof, zinloos. Ze was daar niet om te zoeken, maar om te herinneren. Achter haar lag Iona languit in het dorre gras, op haar ellebogen leunend, kauwend op een energiereep die ze ergens uit een verlaten winkel had meegenomen. Haar blond, halfgolvend haar stak speels af tegen de kleurloze omgeving. Ze droeg felgekleurde sneakers, een glimmend windjack en een zonnebril, hoewel de zon al dagen niet meer door de mist was gebroken.   ‘Je denkt te veel, Antille,’ zei ze, terwijl ze haar hoofd achterover liet vallen om een denkbeeldige zon op te vangen. ‘Misschien is dit gewoon de tijd van verandering. Zoals herfst overgaat in winter.’   Antille keek niet om, haar blik nog altijd gericht op de horizon waar ooit water had geglommen. ‘Dit is geen verandering, Iona. Dit is vernietiging. En het is begonnen met schaduw. Met onze eigen schaduw.’   Een diepe dreun galmde in de verte. Niet onverwacht—een bom, waarschijnlijk. Ze waren deel geworden van het dagelijks decor, net als de mist, de sirenes, het tekort aan stilte. De wereld was opgedeeld in zones van dreiging, en wat overbleef, was chaos en een allesverterend verlangen naar controle. En boven dat alles heerste Keizer Doem. Hij was geen echte keizer. Geen troon, geen land, geen vlag. Niemand wist waar hij vandaan kwam, of hoe hij precies zijn greep op de wereld had gekregen. Maar iedereen voelde hem. In elke lekkende oliepijp, elke ingestorte dam, elke boom die viel voor winst. Hij was het donker in onszelf dat we weigerden te bestrijden. De stem die fluisterde: “Laat morgen maar stikken, als vandaag maar rijk is.”  Antille had hem één keer gezien, althans: zijn hologram. Het werd uitgezonden op wat ooit het laatste functionerende netwerk was. Zijn gezicht was gehuld in rook, zijn ogen twee lege kolen, zijn stem als gebarsten glas. ‘De natuur is zwak. Maar ik ben eeuwig,’ had hij gezegd. Daarna viel het internet stil.   De eerste dagen daarna liepen mensen doelloos rond, hun ogen nog steeds gefixeerd op zwarte schermen. Antille en Iona hadden zich teruggetrokken in een oud observatiepunt aan de rand van een vallei, waar de lucht iets minder zwaar was. Overdag probeerden ze voedsel te vinden. ’s Nachts staken ze een vuurtje aan, om te praten, te denken, of gewoon niet te bevriezen.   ‘Wat als…’ begon Iona op een avond, haar handen warmend boven een leeg conservenblik met een schamele vlam, ‘wat als dit het begin is van iets nieuws? Zonder wifi. Zonder algoritmes. Zonder al die druk.’   Antille legde een stuk tak in het vuur, keek naar de flikkering die danste op Iona’s gezicht. ‘Je denkt dat stilte vrijheid is. Maar het is geen stilte. Het is zwijgen. De aarde schreeuwt nog steeds, alleen luisteren wij niet meer.’   ‘Misschien wil ik gewoon niet meer bang zijn,’ fluisterde Iona.   De dagen die volgden werden zwaarder. De mist dikker. De mensen wilder. Sommige dorpen sloten zich af, bouwden barricades van afval en puin. Anderen trokken samen in tempels van technologie, wachtend op het wonder van heropstart. Er waren sektes die Keizer Doem als god aanbaden, rituelen uitvoerden met verbrand plastic en opgeofferde stroomkabels. Antille bleef zoeken. Ze trok door ruïnes, bibliotheken, installaties. Wat ze vond, was geen hoop. Wat ze vond waren echo’s: opslagloodsen vol smartphones, magazijnen met ongebruikte zonnepanelen, ziekenhuizen vol beademingsmachines die niets meer deden. Alles was er geweest. Alles was genegeerd.   Toen kwam de grote stilte. Een storm van as, drie dagen en nachten. Alles werd zwart. Er was geen wind, geen regen, geen enkel teken van beweging. En toen: niets. Geen geluid. Geen richting.   Ze vonden onderdak in een oude bibliotheek, een gebouw dat nog net overeind stond in wat ooit een universiteitswijk was. De architectuur was klassiek: pilaren, hoge ramen, trappen die nergens meer heen leidden. Tussen de scheuren groeide klimop. Overal lagen boeken, verspreid als scherven van vergeten kennis. De geur van schimmel en oud papier was zwaar, maar troostend.   Iona had een kaars aangestoken en bladerde in een boek over bijenteelt. Haar vingers streken teder over een foto van een honingraat.   ‘Weet je,’ fluisterde ze, ‘misschien is het beter zo. Geen Doem. Geen internet. Alleen wij.’ Antille keek op van een tekst over vervuiling in de 21ste eeuw. ‘Alleen wij is nooit genoeg geweest. Dat is precies het probleem.’   Iona glimlachte flauwtjes, maar zei niets.   Toen knipperde het licht.   Eerst een zachte gloed in een oude wandlamp. Daarna een zoem. En toen, als een machine die weer ademt, flikkerde het hele gebouw tot leven. Schermen aan de muur lichtten op. Projectoren startten op. De digitale wereld keerde terug, eerst aarzelend, toen met branie. Binnen het uur stroomden beelden binnen. Nieuwsflitsen, advertenties, influencers die hun survivalroutines deelden. Banken heropenden. Markten herstelden. De oude ritmes hernamen hun plaats. De fabrieken bromden. De datacenters zoemden. De mist trok langzaam op.  En ergens, ver achter een scherm, verscheen opnieuw het gezicht van Keizer Doem. Hij glimlachte. En zei: ‘Zie je wel. Jullie willen mij.’  Antille liet haar hoofd zakken, haar handen verstijfd op het toetsenbord dat ze niet had willen aanraken. Iona lachte zacht, zonder humor, en stond op om haar jas aan te trekken.  ‘Kom,’ zei ze. ‘De winkels zijn weer open.’ Antille bleef nog even zitten, starend naar een flikkerende banner boven in het scherm: “Krijg -50% op alle nieuwe upgrades. Vandaag herstarten is morgen winnen.”  Alles begon opnieuw. Zoals het altijd was.

VictorenLouis
60 0

Gevouwen geluiden (Hoofdstuk 10/10)

De nacht viel als sneeuw. Niet bruusk, niet volledig. Maar in vlokken.Vlokje duister na vlokje duister.Traag dwarrelend — het donker wilde zich niet opdringen, maar verlegen zichzelf uitnodigen. Een zachte val. In de woonkamer, waar boeken half geopend op planken lagen, nauwelijks hoorbaar nagalmend van hun eigen woorden, bracht kaarslicht de sfeer in de juiste stemming. De kaarsen weerstonden het donker niet heroïsch, wel koppig, elk omsingeld door hun eigen kleine kring van licht. Het was geen strijd, eerder een soort van verdrag tussen licht en nacht. Lys en Mauro zaten verstopt in een sofa die duidelijk niet gewend was aan dramatiek. Een blozende sofa. Met ervaren plooien en zachte kussens die zich graag stilhielden. De sofa wist: Dit is niet mijn scène, ik ben slechts de omarming. Ze zaten dicht. Nog net niet tegen elkaar. Via de geringe lucht tussen hen in voelden ze elkaars temperatuur. Hun schouders: dichte buren. Hun knieën: toevallige passanten. De stilte tussen hen was geen leegte. Ze was geladen, net als de wolken voor een zomers onweer dat nooit echt losbarst. “Het is vreemd,” fluisterde Lys, zonder te weten waarom ze precies fluisterde. Misschien wilde ze met haar stem de kaarsen niet laten uitdoven. Mauro keek haar aan. Niet rechtstreeks. Diagonaal. In een poging haar dubbel te zien. Een hartendame. “We zijn een beetje…” Hij zocht het juiste woord. “…heel zwakke magneten.”Ze knikte traag, overtuigd van het feit dat ze haar hoofd nog maar pas kon bewegen.“Zwakke magneten… zonder pool.” De sofa, zijn discrete zelf, haalde diep adem, werd een fractie zachter. Een verre herinnering ophalend aan hoe het voelt om geliefden te dragen. Toen gebeurde het.Niet gepland.Niet als besluit.Wel als nachtvlinder. Een eerste kus.Hij fladderde binnen.Werd niet gezocht.Werd niet gevangen.Maar vond een plek. Op haar lippen, tegen zijn bovenlip. Een aanraking die zachter was dan elke stof. Minder tastbaar dan een droom, veel duidelijker dan welke taal dan ook. Een stoel keek beschaamd weg. De plant naast de sofa begon iets sneller te ademen. Een boek viel dicht, zonder wind. Ze bleven daar, hun voorhoofden tegen elkaar, in het midden van iets wat nog geen naam had. De ademhaling synchroon, handen als nieuwsgierige diertjes op zoek naar een plek om te rusten. De sneeuw van de nacht bleef vallen.Onhoorbaar.Onmerkbaar.Bescheiden echt.En in die langzaam dichtvallende wereld waren Lys en Mauro een kleine stille vlam, omsingeld door elke mogelijke toekomst.

Piet V.
151 2

Gevouwen geluiden (Hoofdstuk 9/10)

De afwas begon halfhartig. In het oranje licht van de ondergaande zon leek de keuken van Mauro zich te transformeren. Alles kreeg een zachte gloed, omdat er niets meer te bewijzen viel. De besmeurde pan, de vuile borden, de druipende kraan — ze werden plots geen taken meer, maar decorstukken. Alles was doordrenkt met dat melancholische licht dat niet verdrietig was, maar wel zachtjes afscheid nam. Zacht zuchtend: Ik was hier graag, maar moet nu echt weg. Lys stond aan de wasbak, haar handen in het warme water, haar armen glinsterend van spetters. Mauro droogde af. Hij hield de vaatdoek meer vast als een vergeten accessoire dan als iets functioneels. Er waren nog borden, er waren nog glazen, bestek. Maar de tijd had zich ergens tussen hen opgerold en lag nu te slapen op het aanrecht. Toen klonk er geen muziek, maar wel iets anders. Een geluid dat je eerder voelt dan hoort: het schrapen van voeten op tegels, het zachte glijden van een ademhaling langs een nek, het magnetisch klikken van blikken die blijven hangen. Mauro legde de vaatdoek neer op een stoel. Lys veegde haar handen af aan haar broek, haar ogen op zijn borst gericht, alsof ze daar iets wilde lezen dat ze niet hoefde te onthouden. Ze begonnen te bewegen. Niet synchroon, wel als twee kinderen die vergeten waren hoe gêne werkte. Eerst was er een halve draai.Dan een stap achteruit.Mauro stak zijn hand uit, zonder verwachting.Lys legde haar vingers erin, alsof ze water proefde met haar vingertoppen. Een soort wals vormde zich, maar alleen in hun knieën. Een tango, alleen in hun blikken. Zijn rechtervoet streelde haar linker scheenbeen. Zij excuseerde zich door hem dichter naar zich toe te draaien. Haar haar raakte zijn kin. Zijn neus haar slaap. Ze dansten niet op ritme, maar op herinnering. En dan… in één beweging die nergens op leek, maar alles betekende, tilde Mauro haar hand op en draaide haar langzaam rond. Ze lachte. Niet luid. Diep. Verankerd in haar borst. Lys begreep op dat moment exact wat zijn grootmoeder bedoelde met 'portulana'. Terwijl ze draaide, haperde het zonlicht even. Het strekte zich languit voor een laatste zucht. De keuken vulde zich met lange schaduwen die niet donker waren, eerder zacht als kussens. Tussen een halve afwas en een halve dans bestond niets meer buiten wat hun voeten, hun vingers en hun adem besloten samen te doen. Buiten stond de wereld op pauze. Binnen was er alleen het geritsel van warmte die langzaam haar plaats vond in twee lichamen die elkaar voorzichtig begonnen te raken.

Piet V.
77 1

Gevouwen geluiden (Hoofdstuk 8/10)

In het schemerlicht van Mauro’s keuken, waar de muren net niet wit genoeg waren om steriliteit uit te stralen en de vloer zachtjes kraakte bij elke stap, stonden Lys en Mauro tegenover elkaar. Tussen hen in lag een houten snijplank waarop tomaten, basilicum en een handvol bonen lagen als schuchtere figuranten in een scène die nog niet geschreven was. “Wat dacht je van iets eenvoudigs?” stelde Lys voor terwijl ze een tomaat doormidden sneed. “Zo’n gerecht waar je achteraf niet van weet of het ontbijt of avondmaal was.” Mauro knikte. “Perfect. Tijdloos voedsel.” Hij trok een kleine, vierkante tinnen doos uit een kastje boven zijn hoofd. Op het deksel stond niets. Geen merk, geen opschrift. Alleen een lichte deuk in een hoekje. Hij opende het met een soort voorzichtigheid die men normaal voorbehoudt aan oude brieven of libellen met fragiele vleugels. Binnenin lag een stof, korrelig en okergeel. Schijnbaar een samenvloeiing van tedere kurkuma en zachte kaneel. Mauro schepte een halve theelepel op en liet het poeder haast achteloos in de pan glijden waarin de bonen al zachtjes sisten. Lys keek op. “Wat is dat?” Hij glimlachte. Zijn mondhoeken één halve graad hoger dan gewoonlijk. “Een familieding. Mijn grootmoeder noemde het ‘portulana’.” Ze liet haar mes even rusten. “Is het… pittig?” “Niet op je tong,” sprak Mauro zacht. “Meer… in je hoofd. Het opent dingen.” Lys lachte, maar voelde een lichte spanning achter haar ogen. Net alsof haar pupillen zich wilden uitstrekken als kattenpoten in zonlicht. “Wat voor dingen opent het?” “Soms ramen. Soms deuren. Soms hele gangen waarvan je niet wist dat ze bestonden,” haalde Mauro zijn schouders op terwijl hij de pan televisiekok-gewijs even opschudde. Toen ze even later samen op de vloer zaten, hun bord balancerend op hun knieën, stoelen ongebruikt, proefden ze samen hun creatie. Het gerecht was warm en aards, met een onbestemde diepte. Smaken die zich heel ver uitstrekten naar vroeger, naar hun kindertijd. Traag glimlachte Lys. “Mauro… ik herinner me ineens hoe mijn moeder vroeger haar vingers aflikte na het snijden van sappige perziken. Ik proef die perziken. Hoe kan dat?” Mauro keek haar aan, zijn ogen een seconde langer rustend op haar gezicht dan zijn woorden. “Soms liggen herinneringen verborgen achter deuren die nooit open gaan. Tenzij je niet probeert ze te openen.” “En jij probeert niet?” “Soms weet ik hoe ik niet moet proberen,” prevelde Mauro. Ze keken elkaar aan. Er klonk een zacht ‘klikje’ van het raam boven de gootsteen. Het stond nu op een kier. Niemand had nochtans iets aangeraakt. Niets geprobeerd.

Piet V.
70 1