Het begon op de ochtend, nadat ze alle dozen met boeken vanuit de stenen schuur naar de nieuwe aanbouw had gebracht, om ze eindelijk, na jaren en jaren weer het licht te laten zien; om ze uit spinrag, stof en vocht te laten herrijzen. Tijdens het kruien had ze het gevoel, dat ze werelden aan het verplaatsen was naar een nieuw leven, naar het licht van hier, nu, en toekomst.
Als ze die ochtend met een kop koffie de nieuwe aanbouw binnenloopt, merkt ze niet meteen dat er iets veranderd is sinds de vorige avond. Tussen de dozen zoekt ze haar weg naar wat nu al haar favoriete plek is. In de hoek diagonaal tegenover de deur, heeft ze een fauteuiltje geplaatst. Met rechts tuindeuren en links een groot raam, is dit een strategische plek. Van hieruit kan ze de hele ruimte overzien en heeft ze ook zicht op de tuin. Alleen het tuingedeelte achter haar rug blijft buiten beeld.
Met voldoening kijkt ze rond: wat een verschil met eerder!
Na de aankoop van het huis, werd de oude aangebouwde houten schuur bestemd tot ‘boekenkamer’, als levendig archief en bron voor interesses. Gedurende de verschillende fasen van de verbouwing verhuisden de boeken langzamerhand naar de stenen schuur, opgeslagen in dozen met opschrift. De boekenkamer deed afwisselend dienst als feestruimte, woonkamer, gezamenlijke slaapkamer. In al die jaren werd de atmosfeer steeds meer bedorven door kilte, vocht en schimmel. Daarmee werd ook het besluit tot sloop ingeluid.
Nu is er de nieuwe aanbouw: wind- en waterdicht, geïsoleerd, vloerverwarming, uitzicht op de tuin. Nieuwe boekenkamer, wat een genot. De nog muffe lucht uit de geopende dozen doet daar geen afbreuk aan.
Op de planken die de wanden bedekken, staan her en der al rijtjes boeken. De dozen met de andere boeken staan verspreid: gegroepeerd naast of op elkaar, afhankelijk van de inhoud. De meeste zijn nog dicht, van sommige zijn de flappen opengeslagen. Op boven-, voor- en zijkant staat een indicatie: literatuur Nederlands/Vlaams; literatuur vertaald, met aanduidingen: Europa, Russisch, Afrika, Latijns-Amerika; middeleeuwen; historisch; filosofie/religie; culturen; kinder- en jeugdboeken; reizen; techniek; natuur; bèta. Waarachtig, een schatkamer aan boeken en levenservaring. Wat een rijkdom.
Als ze weer een slok koffie neemt, schrikt ze op uit haar nostalgische herinneringen. Ze verslikt zich haast. Staat daar iemand bij de boekenkast? Even denkt ze dat het haar broer is, die niet zo’n lezer was. Als ze beter kijkt, herkent ze Joachim Stiller. Even valt alles in haar volkomen stil. Dan doemt nog een gedaante op. Dat moet wel koning Arthur zijn. Beiden bladeren in boeken. Ze praten met elkaar. Ademloos luistert ze, om iets op te vangen van wat ze zeggen. Ondertussen kijkt ze om zich heen. Links van haar ziet ze Jip en Janneke met hun neuzen tegen het raam gedrukt. Buiten! Pippi Langkous zit in de appelboom. Vóór haar over de dozen gebogen: Stag. Hij neemt een aantal boeken mee naar buiten. Met stille verbazing volgt ze hem. Hij toont boeken over vliegtuigen en elektriciteit aan een groepje middeleeuwse kinderen. Ah, daar is ook Lampje! Bij het weiland ontwaart ze David van Reybrouck en Everdine van Wijnbergen; een eindje verderop wandelt Droogstoppel met Nelleke Noordervliet; Etty Hillesum, Hadewijch, Winnetou, kolonel Buèndia, Malala, de engelenmaker, Eus ….
Werkelijk, het wemelt van de bekenden en onbekenden, in en om huis. Ze kijkt haar ogen uit, maakt her en der een praatje. Geweldig om al die personages, schrijvers en hun beleving, ideeën en kennis, hier zo met elkaar te zien en te kunnen ontmoeten. Dat gun je toch iedereen!
Ze beseft dat er veel is veranderd sinds de vorige avond. Was het het duister? Was het de maan? De dozen hebben zich geopend. Boeken keren ons hun rug toe op de planken, in de boekenkast, maar niet heus!
Het begon niet op die ochtend, met koffie in de aanbouw. Het begon al veel eerder. Het begon toen ze leerde lezen: klanken, letters, woorden, zinnen, verhalen. Limonade, hinkelen, hinniken; voetballen, sjoelen. Het begon toen ze merkte wat er allemaal te ontdekken, te weten en te beleven viel. Wat er gebeurt als een boek zich voor je opent.
Dan hoort ze: ‘Oma! Lezen?! Bertje Big? Kikker is kikker?’
‘Ja, ik kom!’