De maan spuwt spatjes licht op de lange rijen boeken. Biler spitst haar oren. Ze luistert gespannen. Haar mond is kurkdroog en zweet druppelt op haar voorhoofd. Het is stil op straat. Ze haalt gespannen adem en zakt weg tegen de muur. Zonder geluid te maken komt ze overeind en trippelt langs de boekenkast. Ze sluipt op haar tenen, gebukt en houdt het raam in het oog. Koplampen reflecteren op de muur. Ze verstijft. Het licht glijdt verder en verdwijnt. Ze klemt het boek dieper onder haar taille. Stap voor stap sluipt ze de gang door. Haar hart klopt in haar keel.
Ze had gerend als een bezetene toen ze de groene mannen in het vizier kreeg. Net op tijd griste ze het spreukenboek weg, dat open lag op een houten sokkel. De oude bewaker was in trance. Hij schommelde met gesloten ogen heen en weer in kleermakerszit. Onbegrijpelijke klanken ontsnapten uit zijn tandloze mond. Zijn kale schedel glom in het licht.
Biler had snel gehandeld zonder op of om te kijken. Het boek stopte ze onder haar trui en ze propte de zoom onder haar broeksriem. Ze spurtte in een ruk de straat uit. Weg van de groene mannen, weg van de markt. In de Goswin de Stassartstraat hield ze halt achter de biggenrug vlak voor de bibliotheek. De straat lag verlaten. Ze rende naar de inleverbus, scande snel de code op haar arm. Een woeste wind stak op en pijnigde de treurwilgen voor de Dossinkazerne. Toen het cijfer twee eindelijk oplichtte, kroop ze, met het boek stevig onder haar trui, op de rolband, veilig door de inleverschuif. Ze smakte op de grond. Hees zich recht en keek het vertrek rond. Elke meter van de kamer was ingepalmd met boeken. Op de grond, in de kasten, op rolkarren, op en naast elkaar. Het plafond leek wel gestut door de hoge rijen stapels. De deur van het vertrek stond wijdopen. Biler sloop voorbij de inleverkasten, haar blik gericht op de schuifdeur voor de ingang. De balie lag half verscholen in het licht dat uit de ramen scheen. Ze kwam uit in een lange gang. Grote raamdeuren gaven uit op de kloostertuin. Even stokte haar adem in haar keel. Groene schimmen doemden op achter de bankjes. ,,Die verdomde maan…”. Ze haalde opgelucht adem. De bankjes in de tuin waakten als geraamtes, strak in het gelid. Aan het uiteinde van de gang ontdekte ze de trappen die naar boven leidden. Op de muur hing een plattegrond van de bibliotheek. Ze hield halt bij het eerste raam dat uitkeek over de straat. De huizen dommelden in. Hier en daar brandde licht achter een gordijn. Ze zag de wind bonken op de fietsenstalling. Het metaal wrong naar alle kanten. De gedachte aan haar achtervolgers stuwden haar verder.
Honderd meter verder, in de ijzige kilte, verzamelen de groene mannen, in het hof van Busleyden. De leider kreet ijzige klanken en kaffert zijn onderdanen uit. Zijn wangen kleuren asgroen om zoveel onkunde. ,,Als ZIJ niet gevonden wordt, én HET BOEK”….foetert hij en beent de kring rond, ,,.....beloof ik jullie één voor één”… stopt beurtelings bij zijn trawanten en priemt met woeste blik, ,,....om te toveren tot het ALLER-laag-ste-schep-sel!......de schildwants!!!” Het apparaat om zijn hals braakt piepgeluiden uit. Hij drukt het tegen zijn oor en luistert met opeengeperste lippen. De groene mannen wachten in de gesloten kring. Sidderend om de straf die kan volgen. Wachten tot hun leider een teken geeft.
Biler leunt tegen de kast achter haar. ‘’Kast 13 – 15 NEDERLANDSE LETTERKUNDE” staat er in drukletters. Ze haalt het spreukenboek tevoorschijn. In sierlijke krullen staan de woorden gegraveerd: Liber sit sicut hortus, in sinum tuum. Ze streelt het omslag. Snuift de specifieke geur op en slaat het boek open. Biler legt het boek behoedzaam op de vloer en haakt haar benen in kleermakershouding. ,,Het is nu of nooit”, fluistert ze dwingend. Voorzichtig slaat ze de perkamenten bladen om. Het papier ruist. Ze bladert door. ,,Daar!”. De spreuk van het opstralen telt vier zinnen. Biler zet zich schrap tegen de kast achter haar. Met haar wijsvinger wijst ze de woorden aan terwijl ze luidop leest:,,
In het patriam van litterra zoek ik mijn heil Onder uw brede schouders Eleveert het peil Van mijn cerebrum Naar het summum
Het is doodstil in de grote bibliotheek. De houten balken die het gebouw zo rijk is ademen een milde statigheid uit. Talloze titels zijn duidelijk leesbaar door het binnengekropen maanlicht. De muren ogen wijs en conventioneel. Biler wacht gelaten. Ze hoort geknetter boven haar. Aan het dakkapel flakkert er een vonkje. Het geknetter gaat over in diep gegrom. Ze kruipt in elkaar. De vonken dijen uit tot wasems oogverblindende lichtstralen. Kolkend spuit het licht een oorverdovend geluid. Biler drukt haar handpalmen tegen haar oren. De kasten daveren op hun grondvesten. De boeken schudden op hun as. Het spreukenblad fladdert rechtop als een bange vleugel. In een vlaag klapt het boek dicht. Het zweeft zigzaggend van de vloer, wentelt in het rond en kolkt het licht in. Biler grijpt zich vast aan het onderste schap van het rek. Haar haren zwiepen in de lucht. Ze knijpt haar ogen dicht en voelt haar lippen klapperen. Haar borstkas rijst en daalt in snel tempo. Ze voelt zich loskomen van de letterkundekast. Met een zompig gesmak zuigt het licht haar op. Nog eenmaal braakt het licht een scherpe toon. Het geluid zwakt af en verdwijnt in zacht gebrom. Doorheen de plafondbalk tekent een diepe barst.