Lessen geleerd uit de feedback
Ik heb met veel plezier aan de opdrachten gewerkt, al was het wroeten en zoeken, maar heb last gehad van een acuut tijdsgebrek. Mijn leven deze dagen is zo vol en er is zowel in mijn werk als privé nog zo veel aan het bewegen, dat er amper ruimte is om tot schrijven te komen. De lessenreeks is heel leerrijk geweest op twee fronten tegelijkertijd: het therapeutische zowel als het literaire aspect. Maar het voelt als erg veel ineens, waardoor het lijkt alsof geen van de twee aspecten goed genoeg is gebeurd. Ik ben zeer dankbaar voor het ontvangen van feedback van lesgevers en cursisten op mijn teksten. Zowel inhoudelijk als ook literair is het boeiend om te horen wat anderen in mijn teksten zien en hoe ze lezen.
Literair is het de eerste keer dat ik zo’n pak bagage meekrijg. Ik volgde, sinds 1,5 jaar enkele kortere lessenreeksen. Als ik teksten van medecursisten moet lezen en feedback geven, dan merk ik dat ik die manier van lezen nog onder de knie moet krijgen. Ik heb lezen altijd erg intuïtief gedaan, zonder te analyseren. Nu moet ik dat andere stuk nog leren om ook zelf zo bewuster te gaan schrijven. Al mag het zijn naturel niet verliezen. Knopen rond bv het juiste perspectief zijn zoals jullie zeggen ‘beginnersfouten’ waar ik graag op gewezen wordt. Ik leer graag bij.
Mijn grootste uitdaging ligt net in datgene wat ikzelf nog aan het onderzoeken en ontdekken ben: hoe kan ik mijn gevoelens meer toelaten en laten spreken? Als ik wil tonen hoe ik als kind ‘geleerd’ heb om mijn gevoelens te onderdrukken of niet te tonen, maar dus ook om ze voor mezelf niet toe te laten, dan weet ik nog steeds niet hoe dat te laten zien. Dan leest men een ‘gelukkig’ kind. Maar het is een kind dat flink blijft en zijn gevoelens niet kan benoemen, want niemand die vraagt hoe het zich voelt. Het kreeg nooit de woorden mee en de aandacht voor het emotionele welzijn.
Ik zie zelf de evolutie van mezelf als hoofdpersonage in de schrijfopdrachten: van bijna helemaal verstoppen tot centraal te komen staan. In de laatste opdracht (Tussen de dekens) durfde ik ook een moeilijk moment -waar ik echt met mezelf worstel- te tonen. Dat heeft blijkbaar het juiste effect op de lezer. Maar was voor mezelf ook een grote stap. Ik ben blij dat ik in de Zij-vorm ben gaan schrijven. Dat geeft me de juiste afstand om naar mezelf te kijken hoe ik me gedroeg en wat ik voelde. De interne monoloog geeft me dan de kans om toch nog wat binnenkant te tonen.
Er is nog een sleutelscène, die ik waarschijnlijk ergens achteraan richting ‘ontknoping’ wil plaatsen; maar die moet nog geschreven worden. Het is een scène die ikzelf heb verdrongen, maar ik wil enkele getuigen die erbij waren interviewen. Wie weet komt de herinnering terug. Anders beschrijf ik hun verhaal. Maar het zal een emotionele uitdaging zijn. Daar ligt volgens mij de verklaring waarom ik ben gaan parentificeren naar het ‘flinke kind’.
Zo heb ik nog enkele opties, maar misschien maak ik het mezelf te moeilijk: om enkele ‘observatoren’ aan het woord te laten. Een buurman, deze getuigen van hierboven, de ‘verpleegster’ van onder de moerbeiboom (opdracht 2). Of andere optie is: ik herschrijf ‘onder de moerbeiboom’ vanuit mijn perspectief, de buurman als dialoog (hij vertelt hoe hij ons gezin vroeger door de muren hoorde) en de ‘getuigen’ als het gesprek dat we nu zullen hebben met het ophalen van de herinneringen. Dat lijkt me consistenter in het geheel.
Tot slot heb ik een aantal autobiografische teksten liggen die relevant zijn, maar in een iets andere stijl: poëtisch proza? Geef ik die hier nog een plek of niet? Ze heten ‘Oud verdriet 1 & 2’. Tranen die er in de eerste tekst wel zitten maar er niet uit wil komen. In tekst 2: door het schrijven eindelijk is gekomen. Een soort epiloog? Met daartussen een korte dialoog over ‘mogen huilen’ met mijn zoontje.
Structuurplan
Premisse: Wat je altijd wilt vermijden, kan je uiteindelijk toch niet ontlopen.
Dit door een reeks losse scènes te beschrijven, zo veel mogelijk in het moment en uitzuiveren van flashbacks of forwards. Als puzzelstukken die langzaam bij elkaar worden gelegd en pas op het einde verschijnt het totaalbeeld.
Ik twijfel rond andere perspectieven (cfr verslag). Kan zeker iets kort zeggen doen met bv het perspectief van mijn vader met de scheiding 1 (is helemaal niet desolaat maar opgelucht!). Kan ook in een korte dialoog die ik onlangs met hem voerde over dit thema.
Titels van elk stuk zijn plaatsen + jaartal voor duiding.
Titel? Zoeken naar woorden
Inhoudstafel
- In de prille lentezon 2016 apr
- Stap 1 in mijn scheiding
- Bovenop het stapelbed (& zijn perspectief?) 1981
- Va vertrekt na de scheiding - zijn nieuw appartement
- Onder de moerbeiboom (herschrijven vanuit mijn perspectief) 2014
- Boodschap van de schoonmoeder
- Achter de boeken 1985
- Kennismaking met nieuw (samengesteld)gezin
- Vlak voor het bed (to do) 2001
- Kennismaking met mijn man
- Onder de torens 1988
- Vrijheid en reizen +(flashforward Parijs 2016?)
- Tussen de dekens 1997
- Verloren, alleen, va nieuw app 2
- Langs de kustlijn (in progress) 2015
- Verloren maar zoekt connectie met anderen, beslissing over ‘scheiden’ te praten
- Dwars door de keuken (in progress) 1998
- Het huis, eigen thuis + flashforward naar huis in de scheiding
- Aan het meer (to do) 2016 juni
- Een plekje voor mezelf– loswrikken – stap 2 scheiding
- Over de heide (to do) 2016 dec
- Vakantie, met samengesteld gezin van toen – stap 3 – apart wonen
- Aan zee (to do – herinnering van anderen) 1981
- Het verdriet van de moeder – het flinke meisje
- Door de muren (to do) 2017
- Scènes in dialoog beschreven door de buurman: wat hoorde hij? Dagboek 2011 teruggevonden.
Epiloog
- Oud verdriet 1 & 2 (stijl?) 2018
- Hier ook iets vertellen over de situatie nu, na de scheiding? Wat ik leerde en waar ik nog steeds op moet letten?