22/03: 'naar waarheid’ van Linde Moreel
Herlinde Leyssens studeerde Taal- en Letterkunde in Brussel en Leuven. De daaropvolgende kwarteeuw liet ze praktische bezwaren haar meisjesdroom in de weg staan om schrijfster te worden, en werd ze zaakvoerder van verschillende bedrijven. Toen viel het testament in haar schoot van een zekere Gabrielle Deman, de eerste vrouw die te voet door Kongo-Vrijstaat trok. Dat was het startschot van haar schrijverscarrière. Via een passage aan SchrijversAcademie debuteerde ze net voor haar vijftigste verjaardag bij Uitgeverij Vrijdag met 'Kongokorset', dat inmiddels aan de zevende druk toe is. Weldra verschijnt de opvolger 'Moederzielen'. Herlinde geeft op de Schrijfdag 2023 een lezing over 'Jezelf in de schrijfmarkt' zetten.
Herlinde Leyssens tipt deze week ‘naar waarheid’ van Linde Moreel.
"Alsof je te kleine schoenen draagt, schrijnt de verleden tijd doorheen dit hele gedicht. Want de wereld is nooit in verandering als het om de zoektocht naar waarheid gaat: die is hopeloos en van alle tijden. Schnitzler omschreef het in 1898 als: Droom en waarheid botsen op elkaar, waarheid en leugen. Zekerheid is nergens. We weten niets over anderen, niets over ons.
Anno 2023 horen we het helemaal van alle kanten donderen. Alles is fake news, aanpasbaar aan tijd en ruimte, aan ras en religie, aan je humeur als het moet. De schreeuwers stellen valselijk gerust: ‘Alle X zijn Y!’ De X is variabel in te vullen, hoe het jou het beste uitkomt. J*, Z*, N*, M*, R*, O*… Fake news till you make news.
Edoch. Dan komt dit gedicht. Het wil geen hoofdletters gebruiken en geen zinnen beëindigen. Het balanceert tussen een welopgevoed meisje dat spreekt van waarheid en welgemeendheid, en een wrange feeks met verwrongen gezicht. Het is te bescheiden om in de alomtegenwoordige tijd te spreken.
Literatuur schreeuwt niet, ze fluistert. Ze geeft toe dat al wie spreekt en schrijft, een leugenaar is. Zelfs wie haar leest of naar haar luistert, liegt. Er is geen wit of zwart. Een pen kan zichzelf niet reduceren tot het zwarte penseel van Malevitsj. Literatuur, van poëzie tot biofictie, kan niet meer of minder zijn dan een pointillistisch schilderij in grijswaarden. Ze nodigt uit om door de ogen van de ander te kijken, op zoek naar nuance."
