Lezen

Drijfzand

-peuterperikelen- Hier en daar lijkt ze een beetje op mijn snottebel, zou ze ook zo zout smaken? Is ze blauw, groen, wild of net kalm? De zee trekt aan me. Het is nog niet zo lang geleden sinds ik leerde stappen en dit zand vormt wel een uitdaging.  Wankel maar zeker, geraak ik vooruit. Tot iets me vasthoudt. Het trekt nog meer aan me dan de zee. Ik geraakt niet meer vooruit. Ik zak enkel diep … in het zand. Eerst mijn enkels, dan mijn buik, dan mijn schouders, …” Neem het niet met een korrel zout, want dan was ik blijven drijven… Het drijfzand had me bijna opgeslokt, toen de hand van mijn vader me weer met beide voeten op vaste grond bracht.  -pre-midlife perikelen- - Traag en bewust lik ik de mierzoete speculoospasta langs de scherpe kant van mijn mes.- Ik mijmer en bedenk dat het best wel leuk moet zijn om een ‘vakidioot’ te zijn. Je niche kunnen kiezen, erin excelleren. Helemaal niet idioot -vreemde woordkeuze eigenlijk- maar 'zeker'. Iets waar je goed in bent, om aan vast te houden. Eén duidelijk spoor. En als je te snel gaat, gewoon blijven vasthouden. Het doel duidelijk voor ogen. Een (één)vaksspoorder... of een vakzekering/ling...  In mijn brein hoppen momenteel weer twintig eekhoorns tegelijk rond. Ik vind mijn niche niet. Ik zie twintig sporen en vertakkingen op die sporen, hier en daar wat drijfzand. Ze maken het moeilijk. Ik kan uit de bocht vliegen of diep zakken... en waarschijnlijk kijk ik niet genoeg voor me.  Dus houd ik vast aan alle takken die ik in de buurt kan vinden maar als ik te snel ga, knappen ze. Het zand dat ik greep, grijp ik terug maar als ik te hard knijp, glipt het zo tussen mijn vingers. Ik spoor met mijn hoofd in de wolken en struikel.  Ik struikel over alles wat ik een beetje kan. Met mijn neus op de grond verschijnt een ander perspectief. Als ik hier nu eens een viervaksbaan van maak... of een viervaksspoor. Een verzamelniche. Ik lik nog eens aan mijn mes en krijg de neiging te gaan racen op die baan. "Hé, wat doe jij!? Je gaat je eraan snijden!" Ik vertrek vanuit liefde Een beetje gevaar mag Ik lach   Ik wil nog steeds naar de zee      

Troja!
2 0

Voordringdrang

Ik ben voorbereid. Losjes gekleed, niet te zwaar gegeten en maar één Cola Zerootje gedronken achteraf. Geen plannen gemaakt voor het vervolg van deze druilerige, op voorhand verloren dag. Vrouw en kinderen zijn op de hoogte. Alles onder controle, zoals het hoort bij een controleafspraak. Schouders recht. Diep ademhalen en fiks stappen. Door de grote opening in de pastelgroene muur, zo de wachtzaal in. En zit. Schuifelen, positie zoeken en vinden. Klaar voor de blikken. Uitkijkend naar de vrolijke, de vriendelijke. Ik doe opgewekt, dat helpt. Glimlachjes ontlokken glimlachjes, ze zijn besmettelijk sinds het dragen van mondmaskers min of meer verleden tijd is.  Ai.  Dit voorspelt weinig goeds. Ik zie alleen vermoeid, verveeld en geïrriteerd. Geen langduriger oogcontact van hunnentwege. Jij weet nog niet half waar je aan begint, loser. En veeg dat misselijke lachje van je smoel. Hoorbaar is het uitzichtloos gezucht. Voelbaar als een zwoele airco. Lusteloosheid en frustratie gaan hier hand in hand, althans daar waar draagdoeken onnodig en polsen niet ingegipst zijn.  Vijandigheid op tien uur! Beetje links voor me, een gespierde kaalkop met tatoeages in zijn hals en gerimpelde nek. Opvallende oorbel in linkeroor. Ik zie hem denken, haat opbouwen. Jij gaat niet voorkruipen, schrielkip, ik was hier eerst! Hij ziet eruit als de buitenwipper, alsof hij wil opstaan en me wil toetakelen met zijn twee krukken. Zijn rechterbeen is zwaar ingepakt. De mijne werken nog allebei. Dat voelt meteen een stuk veiliger. Berekend risico nemen en glimlachen. Uit de kluiten gewassen Mr Proper maakt heel even zijn ogen klein en lacht dan terug. Niet intimiderend of geringschattend, eerder gemoedelijk en ongedwongen. Dat zie je wel vaker, van die ruwe bolsters met peperkoeken hartjes. Liever een goeie loebas dan een heimelijke chihuahua.  Opa met zijn kleinzoon van zeventien. Geen zichtbare gebreken. Wie is de patiënt? Kleinzoon vertelt en vertelt, eigenlijk veel te luid en te vrijuit volgens het protocol maar wel interessant voor een afluisteraar als ik, over de sterktes en zwaktes van zijn medespelers Jens, Daan en Jeffrey. Het gaat over volleybal en de nochtans sportief en kwiek ogende opa kent er zo te horen nog veel minder van dan ik. Hij stelt een domme vraag, luistert dan een hele tijd en onderbreekt alleen om te zeggen dat het wachten nu toch wel bijzonder lang duurt, dat de dokter waarschijnlijk aan het eten is of weggeroepen voor een spoedgeval. Hij houdt niet van volleybal, wel van zijn familie. Kleinzoon mankt met pijnlijke grimas richting toilet. Opa kijkt hem na, lijdt en verbijt de pijn mee. Dat zie je aan zijn mond en de verdubbeling van de rimpeltjes eromheen.  Een niet erg attractief meisje met onverzorgd blond haar mishandelt ondertussen haar smartphone. Ineens komt er keiharde muziek uit. Ze zet het geluid snel weer af, zucht en blaast lucht door haar lippen. Ze flapperen bijna als die van een briesende merrie. Ze veert recht, kijkt wat verwilderd rond, gaat mompelend weer zitten en tokkelt verder op haar speledingetje. Hardhandig. Irritatieniveau minstens acht. Opa was ook geschrokken. Hij bekijkt haar twee seconden en mij daarna vijf, lachend. We denken hetzelfde. Hoe meer ze op een schermpje zitten, hoe minder geduld ze hebben. Word ik oud? Een uur later. Bejaard koppel zet zich tegenover me, vooral de man niet geheel zonder moeite. Mevrouw is vanochtend nog naar de kapper geweest. Dat zie je. Om te babbelen met Sien en Yvonne, ook twee vaste vrijdagklanten. Kapster Elke is toch zo mooi en jong en ongelooflijk goed met föhn, borstel en schaar. En lekkere koffie! Maar vooral, heel vooral: ze staat tenminste open voor goede raad. Een groot verschil met haar dochter en vooral met haar drie schoondochters, want die luisteren nooit. Of toch niet echt. Niet zoals Elke. Was Elke maar haar dochter of getrouwd met een van haar zonen, dan zou ze veel gelukkiger zijn. Ze troost zich met de gedachte dat haar haar er weer onberispelijk uitziet, lekker luchtig en speciaal gekleurd, lichtkoper met een mauve glans. Speciaal, net zoals zij zich nog steeds voelt, ook al is ze achtenzeventig. Haar man trekt het zich niet aan. Hij ziet er wat suf en ziekjes uit. Alles aan hem is grijs en onopvallend, op het saaie af, al heeft hij blijkbaar wat moeite om zijn mondvocht binnen te houden. Hij is zoals het weer van de laatste dagen. Hij zal binnenkort wel genezen en kleur krijgen. Ooit wordt het lente, en zomer. Ik wens het hem toe. En mezelf natuurlijk. Volgende week ga ik een nieuwe zonnebril kopen. En terrassen. Opnieuw twintig minuten gewacht. Ik blijf vrolijke gedachten denken. Wat heb ik veel bijgeleerd op een paar jaar tijd. Vroeger zou ik in vergelijkbare omstandigheden medepatiënten uitgescholden en gefileerd hebben tot op het bot. Ik zou gedreigd en gevloekt hebben, middelvingers getoond, uitgehaald naar passerende dokters en verpleegsters … Inwendig uiteraard. Met de glimlach. Maar toch. De dokter die me vijfennegentig minuten na het afgesproken uur uit de zaal komt wegplukken inspecteert mijn schouder, corrigeert mijn draagdoek, maakt grapjes die ik niet altijd ten volle begrijp en becommentarieert peinzend, doch overtuigd van zijn gelijk mijn röntgenfoto’s. Ik ben, volgens zijn niet al te bescheiden mening, plebs (dat verzwijgt hij nu even) en tegelijkertijd een gecompliceerd geval. Vertel me iets wat ik nog niét weet, denk ik bij mezelf. Ik voel me toch weer een beetje boos worden. Niet vanwege zijn waarschijnlijk niet eens aangeboren arrogantie, wel omdat ik door zijn toedoen zo bruusk afscheid moest nemen van Mr Proper, kleinzoon en opa, schermmeisje, Madame Mauve en miezerig mannetje. Ze zaten er immers nog steeds, allemaal. Alsof ik hen verraden en voorbijgestoken had. Met acute voordringdrang.

Danny Vandenberk
0 1

Bezoekuur

Mijn telefoon ligt op de salontafel. Met tegenzin pik ik hem op en doe “slide-to-open”. Twijfelend druk ik op het telefoonicoontje opdat het toetsenbord zich aan mij vertoont.  Mijn vingers wegen elk 10 kilo. Gelukkig heb ik enkel mijn duim nodig om een nummer in te toetsen. Dat is mijn kleinste vinger en die weegt dus samen met mijn pink het minst. Voor ik het telefoonnummer in tik, druk ik 0 0 3 2. Kwestie van het gesprek nog wat langer uit te stellen. De derde nul moet ik nu laten vallen, maar dat geeft niet, een klein beetje verlies heb je altijd. “Vitas Sint-Niklaas, intensieve zorgen” weerklinkt het door de speaker. Mijn ruggengraat trilt, waardoor maagsappen hun weg naar boven tot in mijn strottenhoofd vinden. Dat zal iets met sonische golven te maken hebben bedenk ik me net. Ik slik wat zuur door, en antwoord:“Euh, Hallo. Ik wil graag een afspraak maken om mijn mama te bezoeken. Kan dat om 18.30 uur?” Wanneer ik de parking oprijd, moet ik een ticketje nemen. Dit is een gevaarlijke plaats bedenk ik, er lopen veel voetgangers en er is heel wat geroezemoes. Dat er nog niet meer ongelukken gebeurd zijn voor die kliniek, dat snap ik niet. Ironisch wel, een plaats waar zovelen gaan omdat ze op één of andere manier kapot zijn, maar er geraken is opzich levensgevaarlijk. Ik kan niet opkijken tijdens het wandelen in de gang, een diep schuldgevoel omarmt me en ik wil niemand in de ogen zien. Aan mijn hoofd hangt een ketting met bal, ik schop hem schoorvoetend verder. Met tegenzin schuifel ik door de lange hal en neem ik de trap. Trappen zijn gezonder dan liften. Terwijl mijn maagsappen terug mijn strottenhoofd verblijven, kom ik een man tegen in een witte doktersjas. Hij bekijkt me alsof ik een crimineel ben, hoewel ik hem schuchter groet. De man houdt duidelijk niet van bezoekers in zijn gezondheidsinstituut. Zou dat komen omdat we niet mogen weten hoeveel geld zij hier verdienen aan menselijk leed? Dokters hebben mij de laatste jaren een degout gegeven vrees ik. Zogenaamde genezende heren en vrouwen die hun verpleging nog niet eens correct willen betalen, laat staan behandelen.  Aangekomen in de wachtkamer van I.Z. neem ik nog even plaats om naar de kapotte tv en het mottige klokje te staren. In mijn hoofd praat ikzelf constant door, het is een litanie die mij schuldgevoelens geeft om dan plotsklaps om te schakelen in lofzang. Op dit moment had ik mezelf nog nooit ontmoet en begreep ik ook nog niets van geloof. Atheïst tot in de kist, als het ware. De interne monologen die ik ervaar zijn als sedatie tijdens een operatie. Je bent er wel, maar voelt het toch niet. De klok slaat 18.35, shit! Ik moet echt naar binnen. Met tegenzin neem ik de telefoon van de hoorn om me kenbaar te maken aan het secretariaat. “Hoi Mama” Fluister ik zachtjes eenmaal aangekomen in haar kamer. De imposante machines die haar in leven houden piepen en pompen en gonzen door mijn hoofd. Mijn eigen hartslag hoor ik in mijn oren suizen, terwijl die van mijn moeder - op de achtergrond - veel trager en stiller klinkt.  Viktor de verpleger stapt binnen en geeft me de dagelijkse uitleg. Hij spreekt met fluwelen woorden, en een volle hollandse stem.  Hij vertelt dat mama het ‘goed’ doet...Ik wil hem uitschelden: “Hoezo, goed!? Motherfucker lach je ermee ofzo? Mijn mama ligt hier al een maand in coma door jullie toedoen, ze doet het goed. Flikker op met uw zever, mottige klootzak!”Dat zeg ik uiteraard niet, want Viktor is echt een hele lieve man die goed voor mijn moeder zorgt. Ik hoor niet meer wat hij zegt, want het is toch elke dag dezelfde treut en denk aan die man op de trap met zijn witte gewaad. Misschien heeft hij mijn mama halfdood gemaakt?. Het gebeurt wel vaker dat ik niet hoor wat Viktor of de verpleging me vertelt. Mijn hoofd ‘phased’ naar een andere plaats, en mijn interne ik schreeuwt op dat moment om aandacht, zo luid, dat alles rondom me stil wordt. Zo stil als mijn mama. Elke dag praat ik een beetje met haar. Sommige dagen vertel ik veel, andere dagen krijg ik geen woord over mijn lippen. Toch ligt ze elke dag te luisteren. Spreken kan ze natuurlijk niet met die dikke darm door haar strot. Haar toestand voelt luguber aan, ze doet me denken aan mijn mémé toen die stierf op palliatieve zorgen. Mama was een hele mooie fiere vrouw die bijna op pensioen kon gaan, na meer dan 30 jaar onderbetaald te zijn door haar ex-man, mijn vader.Nu lag ze daar, met meters kabels verbonden naar een kak- en piszak en een berg luide machines. Daarnaast hadden ze ook nog eens haar borst afgenomen en woog ze nog 43kg. Wanneer je haar matras lateraal bekeek, zag je ze bijna niet liggen. Enkel haar scherpe magere neus en hoge jukbeenderen staken uit. “Ik ben vandaag gaan wandelen met Juul, dat vond hij heerlijk. Hij heeft zich liggen rollen in een duivenkakje, de viezerik” Plots,zie ik twee mondhoeken zachtjes omhoog trekken. De rode opgezette huid rond haar hoge jukbeenderen beweegt enkele millimeters.Ik beeld me in dat ze dit gehoord heeft en werkelijk lacht en maak deze gedachte zo sterk in mijn hoofd dat ik weer moed krijg om nog te praten. Het lukt niet, tranen gutsen uit mijn ogen en ik kan wederom niet meer spreken. Zo snel als ik kan ren ik het ziekenhuis uit. Ik betaal €1.80 parkeergeld en rijdt de gevaarlijke straat over, huiswaarts. Al meer dan €200 parkeergeld heb ik betaald in de tijd dat ze hier aanwezig is, pieker ik in de wagen. Ongeveer 168 uren gaan voorbij. Elk uur is zo lang als een streng draad die je terug moet opbollen. Dag in, dag uit, hetzelfde ritueel al 3 maanden. De voorbereidingen voor mijn mama haar dood die heb ik in mijn hoofd reeds honderd keren overlopen. Ik wil het niet toelaten of neerpennen op papier, want dat maakt het te echt. Dagelijks praat mijn interne stem op me in. “Je bent niet klaar om je mama te verliezen knul”. Iedereen die ik ken of tegenkom wil steeds over haar praten, want ze was geliefd. Maar dat wil ik niet, ik wil liefst niets vertellen. Als men vraagt hoe het nu met haar gaat, zeg ik steeds: “Nog altijd in coma hé”. En dan is daar die dag. Zoals gewoonlijk sta ik naast haar ziekenhuisbed, te kijken naar de schermpjes omdat haar aanzicht me teveel pijn doet. In mijn brein heb ik een notitieboekje waar ik alle getallen die ik op de monitors heb gezien neerpen. Zo kan ik zelf beslissen of ik verschil zie in haar toestand, in plaats van naar Viktor te luisteren.Als wonder wordt mama toch terug wakker uit haar winterslaap. Ze probeert haar ogen te openen en te praten, maar dat lukt niet. Het hoopje mens dat nog resteert na meer dan 60 jaar leven en meer dan een maand coma doet mij sidderen. Alles binnenin mij schreeuwt, ik ervaar alle gevoelens die ik ooit heb gevoeld opnieuw. Ik ben niet blij, niet verdrietig, niet angstig, ik ben niets. Mijn benen zetten het op een lopen, gelukkig zijn mijn schoenen aan de grond gelijmd. Ik zak in elkaar en huil als een onzekere baby van 36 jaar.   Intussen is mijn moeder 6 maanden thuis, na haar coma is zij nog een 3 tot 4-tal maanden in het ziekenhuis gebleven om te revalideren en nog wat extra operaties. Sinds zij thuis is, bezoek ik haar niet elke dag meer. Ik probeer één keer per week langs te gaan, maar mis regelmatig de courage en bel dan af. Ik bewaar een ongezonde afstand van haar, omdat ik als de dood ben om dit overnieuw mee te maken. Volgens mij is mijn schuldgevoel inmiddels groter geworden dan mijn liefde voor haar.  Ik ben een kutzoon.En nu ik dat besef, beloof ik om haar vaker te bezoeken.

Lijpe Lou
1 0

Lichtpuntje

Mooie lentedagen breken aan in oorlogstijd. De verhitte oorlog gaat door als de temperaturen stijgen naar ongekende hoogte. Regen en zon wisselen elkaar af net als het geluid van raketten en geweerschoten op de open vlakte. De lucht verandert van grijs naar blauw met vriendelijke stapelwolken. Een vriendelijk briesje zorgt voor een beetje vertier. Plots klinkt er weer een mortier. Een voltreffer treft het doel en laat een spoor van vernieling achter. De schade en verliezen zijn enorm aan beide kanten. Aan beide kanten zorgen hulpgeroep voor chaos, verdriet en machteloosheid. Levensverhalen worden hier beëindigd. In de omgeving van de gevechtslinie ontstaat bij veel betrokkenen een gevoel van onbehagen. Veel soldaten voelen zich verslagen. Families worden verscheurd, overal wordt getreurd. De aanhoudende gevechten worden heviger, niets of niemand wordt gespaard. Brieven aan het thuisfront leggen de zwakheden van de mens vast. Uniformen verliezen hun kracht door de geur van kruitdampen en gaten van sigarettenpeuken. Bestond het gevechtstenue maar uit een korte broek, een shirt met korte mouwen en een paar voetbalschoenen. In de verte eindigt een voetbalwedstrijd onbeslist, een applaus volgt. Loopgraven veranderen in de kleur geel door het opkomende en uitbundig bloeiende koolzaad die elke millimeter grond veroverd zonder een geweerschot. De scheidslijn tussen beide legers wordt plots overwoekert door het koolzaad. Legers en soldaten van beide kampen kunnen elkaar niet meer zien door het opkomende koolzaad. Het zicht wordt volkomen belemmerd en een staakt-het-vuren is dichterbij dan ooit. Weken wordt er niet gevochten. Broedvogels zoeken in deze weide omgeving tevergeefs naar nestmateriaal voor het bouwen van een liefdesnest. De natuur herstelt zich langzaam op alle mogelijke plekken rondom het oorlogsterrein. Het zonnetje zet het veld met bloeiend koolzaad in de spotlights. Een vlinder fladdert er vrolijk rond. Het koolwitje is op zoek naar vrede.

Jan Sluimer
30 0