Beste mevrouw de uitbaatster van Sachi café in Itsumi,
Arigatō,
Bedankt dat u een wereldbol tevoorschijn haalde en aan me vroeg of ik België wilde tonen.
U was oprecht geïnteresseerd waar ik vandaan kwam.
‘Deze wereldbol is nog uit mijn kindertijd,’ zei u met een lach van hier tot Antwerpen toen u hem van de tafel naast u, pakte. Hij was me niet eens opgevallen. Ik had tijdens het eten alleen oog gehad voor de zee die schitterde in de zon, de glooiende bergen aan de andere kant van de baai. Het uitzicht hier was adembenemend. Ik stond op en liep naar u toe.
De zeeën op de wereldbol hadden hun azuurblauwe kleur verloren. De landen waren onleesbaar geworden door alle vingers die ze hadden beroerd.
Maar de Fuji-berg herkende ik meteen. Ik priemde mijn vinger in de berg die getekend, er perfect eenvoudig uitziet, maar in het echt zoveel verschillende gezichten heeft. Dat de berg kon plakken als een karamel toffee, was nieuw voor mij. Ik trok een vies gezicht.
‘De Fuji-berg is hier!’ Ik draaide mijn hoofd naar mijn man die naar me lachte. Twee dagen geleden, toen we over de echte Fuji-berg vlogen, had ik hem een por gegeven. ‘Voor de Fuji-berg, mag je me altijd wakker maken, had hij eens gezegd. Hij schoot als een kanon wakker. De stewardess kwam geschrokken kijken of we nog leefden.
‘Sorry. Het komt door de Fuji-berg!’ Een berg de schuld geven. In Japan werkt zoiets. De stewardess tippelde gerustgesteld, op haar hoge hakken terug naar haar plaats. In ons gezichtsveld torende de besneeuwde top van de fuji-berg boven de wolken uit, als een stralende piek van een gigantische kerstboom. Het was voor het eerst dat ik hem van zo hoog zag. Het was alsof ze daarbeneden kerstmis vierden. En wij, mijn man en ik, zweefden als engelen met veiligheidsgordel om en een zwemvest onder onze zitplaats, door de feesthemel.
Voorzichtig draaide ik de piepende wereldbol. Mijn vingers gleden van de Fuji-berg naar België. Dat had ik gedacht. Geen chocola, geen bier, geen manneke pis. Geen hond van Vlaanderen. Niets van dat alles was getekend in eenvoudige lijnen. Wel werd ik een Engelse garde gewaar. Hij wees me met zijn hoge zwarte hoed en zijn geweer naar me gericht, de richting aan. ‘Aan de andere kant van het kanaal. Daar ligt België!’ Het was alsof hij me een knipoog gaf. Zijn, grote, donkere ogen trilden. Ik bedankte hem stilzwijgend.
‘Hier is België,’ zei ik triomfantelijk alsof ik over tien Fuji-bergen vloog.
U fronste uw diepe rimpels en keek naar het vormeloze België. ‘Dat ligt aan de andere kant van de wereld,’ merkte u terecht op.
Ik knikte. Het kan soms vreemd lopen in het leven.
Ik zat in een verlaten café met uitzicht op de Japanse zee. En ik praatte in een taal van een land dat ik vroeger alleen kende uit aardrijkskundeboeken. Japan was nu mijn nieuwe woonplaats. De Fuji-berg mijn vertrekpunt.
Hoe kwam dat? Heel simpel. Of toch niet zo simpel. Op mijn zeventiende verhuisde ik van België naar Nederland om te studeren. Na mijn studie, bleef ik plakken. Toen leerde ik mijn huidige man kennen, een Japanner. We kregen twee kinderen. Vijf jaar geleden, besloten we in Japan te gaan wonen. Mijn man kreeg namelijk heimwee. Het was zo erg dat hij niet meer in Nederland wilde wonen.
Heimwee is als tien wereldbollen die maar blijven ronddraaien in je hoofd. Je wordt er tureluurs van. Zo erg, dat je op een gegeven moment weer naar huis moet. Zo is het gegaan.
U, mevrouw de uitbaatster van café Sachi, in een badplaats die in de winter zo goed als verlaten is, maar in de zomer zwart ziet van de badgasten die uit alle windstreken naar de witte stranden en prachtige zee afkomen, haalt uw wereldbol tevoorschijn, elke keer als een vreemdeling zijn dorst bij u komt lessen en zijn honger komt stillen. Maar u doet ook iets wat niet op het menu staat: u stilt de geest van de vreemdeling. U laat hem zijn land wijzen op uw wereldbol. Een mooier geschenk kan ik me niet indenken op tweede kerstdag, ver van mijn geboorteplaats.
Bedankt! Arigatō!