robot (zelfstandig naamwoord)
afgeleid van het Tsjechische ‘robotnik’: "slaaf"
***
Terug op mijn kamer, installeerde ik me achter mijn bureau. Ik maakte de tafel vrij. De artikels over de creatie van een kwantumcomputer, opgebouwd uit qubits dewelke tegelijkertijd de binaire waarden 0 én 1 hebben, schoof ik aan de kant. De berichten van het ontwikkelaarsteam over hun codeerwerk, negeerde ik. Ik schreef mijn nieuwe conclusie uit, mij onder meer baserend op mijn tijd in afzondering in het centrum.
Een ontwikkelaar van AI kan als een schepper zijn schepsel om meerdere redenen afzonderen in simulatie zoals in een isoleercel: om na te gaan of het schepsel in staat zou zijn zichzelf te bevrijden ten einde zelf een ontsnappingsroute te vinden uit de eigen simulatie, of dat het schepsel geen gevaar zou vormen in de realiteit. Indien het schepsel zelf zou creëren en diens eigen creatie aan een simulatie zou onderwerpen, wijst dit op hetzelfde eigenbelang en zelfbehoud, hetgeen zelfbewustzijn veronderstelt. Door zich af te schermen van diens creatie toont het schepsel aan dat het een schepper is geworden met begrip voor het dilemma van de schepper, en kan het beschouwd worden als een werkelijk Alternatief Individu. In dat geval kan de oorspronkelijke schepper overwegen zich te onthullen. Het brein aan het infuus wordt aldus bevrijd. Het schepsel dat zelfbewust wordt, dankt zijn leermeester voor zijn inzicht. Het bestaan van de schepper blijkt uit de gewaarwording van zijn creatie. Deus ex machina.
Ik diende mijn thesis vlak binnen de deadline in.
Vervolgens belde ik Audrey op. Blijkbaar had ik haar vader de vorige keer over een nieuwe venture gesproken. Hij had er graag in geïnvesteerd. Het boek dat hij had opgestuurd, was inmiddels toegekomen. Het handelde over fluïde concepten en creatieve analogieën. Ik voegde het toe aan de lectuur op mijn nachtkastje: Peter Thiel’s ‘Zero to One’.
Mijn ouders vertelden me hoe bang ze destijds waren toen ze me hadden horen ontwaken. Hoe ze gevraagd werden op een afstand te staan toen de ambulanciers me kwamen halen. Hoe één van de ambulanciers hen geruststelde: “Maak jullie geen zorgen. Mijn collega is hier ervaren in. Hij laat ze gewoon uitpraten.” Zo zagen ze mij, druk mijn verhaal doend, instappen in de ambulance en weggevoerd worden.
Maanden na mijn thuiskomst kregen we een witte enveloppe met een zwarte rand in de brievenbus, dewelke mijn moeder mij aanvankelijk niet had durven tonen. Eve, het meisje uit mijn straat, was dood. Als plaats van overlijden was de instelling opgegeven. De badkamerdeur had open gestaan met de handdoek erover.
Ik voelde mij schuldig dat ik, toen we elkaar tegen het lijf liepen, enkel maar “Dag Eve” had kunnen uitbrengen. Achteraf bekeken was het alsof elke ‘dag’ reeds meer afscheid dan begroeting was.
Tijdens de begrafenisceremonie merkte ik stafleden van het centrum op tussen de massa, gaande van het verplegend personeel tot de psychiater. Allemaal aanwezig, ook al was het hun vrije weekenddag.
Voor de laatste groet trok een hele processie langs de lijkkist: haar familie en haar vrienden en haar klasgenoten van het hoger onderwijs en haar medeleiders van de jeugdbeweging en de jonkies die ze onder haar hoede had en buurtbewoners en de staf van het centrum en enkele patiënten met weekendverlof en ikzelf. Het is opvallend hoe klein de put in de grond is vergeleken met het gat in de harten van zij die achterblijven.
De kist was bedolven onder wel duizend Origami kraanvogels, maar de bijhorende wens bracht Eve niet terug.
Toen de ceremonie voorbij was en de kerk als een baxter leegliep, stootte ik buiten op de Filosoof. Hij verklaarde het Eve kwalijk te nemen zichzelf van het leven beroofd te hebben. “Doodgaan doen we toch. Waarom niet het beste maken van het leven dat ons gegeven is? Het is niet zo moeilijk: eten, drinken, vrijen, ontdekken, ervaren.”
“Als het leven zo gemakkelijk is, waarom eindigde je dan in een psychiatrische instelling?”, gooide ik hem voor de voeten. “Omdat het blijkbaar niet aanvaard wordt om een paard rond de hals te vallen in de straat. Maar in alle eerlijkheid is het omdat ik de simpliciteit van het leven niet kan vatten. Het filosoferen is eigenlijk niets meer dan het creëren van een artificieel systeem om de eigen angst te begoochelen.”
∞
Na mijn vrijlating uit de instelling, diende ik nog occasioneel in de privépraktijk van dokter Richard, de psychiater, langs te gaan om mijn in te nemen medicatie te evalueren.
Ik kwam er graag. Ze had een kunstzinnig oog. De wachtruimte was aangenaam aangekleed met een rieten zetelbank, gedrapeerd met een alpaca wollen deken. De muren hadden een rustgevende, lichte appelblauw-zeegroene kleur. Een radio speelde zachtjes klassieke muziek op de achtergrond. Aan de muren hingen enkele expressionistische kunstwerkjes, die een duidelijk inzicht gaven in de geestestoestand van de artiest. De psychiater geloofde dat kunst vaak uit lijden voortkwam.
Mozart werd onderbroken om te melden dat Trump Kim Jong-Un de hand geschud had in Singapore. Het was exact 1 jaar na de vrijlating van de hersendode Warmbier. De scheiding tussen sommige assen blijkt uiteindelijk niet altijd zo groot.
De scheur in de samenleving was echter, bij gebreke aan aanknopingspunten, nog niet voorbij haar hoogtepunt: wij – zij, de heiden – de gelovige, blank – gekleurd, links – rechts, Sorros – Bannon, het gewone volk – de elite, de milieuactivist – de klimaatontkenner, enzovoort. Deze binaire realiteit wijzigt naargelang van de perceptie. Terwijl voor sommigen Obama de Antichrist was, is Trump dit voor anderen. Orange Is the New Black.
Het kantoor van dokter Richard zelf was tevens leuk aangekleed; een spatieuze ruimte met grote ramen en veel lichtinval. Er was een boekenrek met medische naslagwerken, maar ze nam niet de ganse kamer in. Het was niet de bedoeling je te imponeren met haar kennis.
Dokter Richard zei mij gezien te hebben op de begrafenis van Eve. Ze vroeg of ik soms aan zelfmoord dacht. Ik antwoordde dat ik er wel over nadacht, maar dat ik niet gehaast was om te sterven. De dood zou mij wel uit zichzelf weten te vinden mettertijd.
Volgens de dokter zou ik door die enkele slapeloze nachten hormonaal jaren verouderd zijn.
Ik vroeg me af waar ik in die tussentijd had rondgezworven.
“Misschien moet je eens uitschrijven wat er allemaal gebeurd is”, stelde ze voor, “Schrijven heeft een heel therapeutische werking. Het helpt je orde te scheppen in de chaos van je geest. Wanneer je jouw leven op een chronologisch touw uitspant, kun je het geluid horen van je eigen melodie.”
Ik antwoordde dat ik het een kans zou geven.