Wim Sonneveld zong over zijn lellebel Josefien.
Of ze ook allemaal Josefien heetten, of misschien Rudolfien of Adolfien heb ik nooit geweten, maar in ons dorp van weleer waren er enkele ‘Fienen’ die in de ogen van de dorpsbewoners elkaar de loef afstaken om het meest op te vallen.
‘Zotte Fien’ herinner ik mij nog levendig. Ik was waarschijnlijk niet ouder dan zes jaar want zat op de kermis nog op de paardenmolen. Een bezigheid die men vanaf een bepaalde leeftijd staakte, want het dorp keek mee en je wilde niet voor ‘broekje’ aanzien worden.
Of het haar eigen kinderen waren of neefjes of nichtjes weet ik niet, maar eentje zat naast mij in een brandweerwagen. Zotte Fien stond met haar wilde zwarte haren langs de kant te turen. Haar opengesperde ogen draaiden haast sneller dan de molen.
Zij had net een felgekleurd rood zuurtje gegeten of een gesuikerde rode appel op een stokje. Telkens haar familielid voorbij kwam stak ze haar lange bloedrode tong uit. Ik dacht dat ze het op mij gemunt had, hield de teugels van mijn paard strak en vergat naar de ‘floche’ te grijpen.
‘Zwarte Fien’ was er eentje die je nooit in het dorp zag. Om haar te zien moest je langs het huis van Mieke en Marcel. Mieke had een zus waarvan wij dachten dat ze zich bijna nooit waste omdat iedereen haar zwarte Fien noemde. Dat klopte niet met de waarheid want het ‘zwart’ had te maken met de (ontbrekende) kleur van haar lange kousen die ze droeg en tot haar knieën optrok. Ze droeg blijkbaar nooit schoenen en stond uren op kousenvoeten in het deurgat.
Een derde beruchte Fien was de eega van Pol Klos, een koopman in oud ijzer. Die bijnaam kreeg hij door het feit dat hij dag in dag uit dingen in elkaar kloste, wat er in het lokaal dialect op neerkwam dat hij een knoeier was. Zijn Fien had ook een bijnaam. Omdat ze eerder zwaarlijvig was, noemde men haar ‘Fien spek’.
Maar het spek had ook te maken met de kracht die ze bezat om zware metalen voorwerpen op de kar te tillen, waar ze het dorp mee rondtrok.
Van haar is geweten dat ze ooit op het middaguur bij een hoeve aankwam waar men net aan het middagmaal zat. Op vraag van de boerin of ze ook een ‘sjat soep’ wou ging Fien gretig in. Toen ze even later zag dat er biefstuk op het menu stond, zei ze zonder schroom dat ze daar ook wel een stukje van lustte.
Onlangs stuurde een familielid mij het doodsprentje met een opvallend mooie foto van Fien spek, haast onherkenbaar en één en al finesse.