ritme van waaiers
sprongen als mussenvoetjes -
zingende regen
waaier in vuistjes -
ze springt als een jonge mus
tussen de groten
het geluid van drums
en fluit vult de overdekte
straat, mussendans
ook ik lach spontaan -
de sprongetjes van mussen
in mensenlijven
beschermd onder
het glazen dak van de straat -
mussen dansen
festival geluid-
drums, fluiten en waaiers
als mussenvleugels
waaiers in de lucht
op de maat van drum en fluit -
mussendans begint
festival klanken -
fluiten, trommen, waaiers
mussenvleugels
trippelend tussen
de dansers, een jonge
mussendanser
dicht op elkaar gaan
waaier na waaier open -
één grote vleugel
baby in draagzak -
hobbelt gezellig mee
in de parade
na het festival -
een kind vouwt zijn handen
voor een dode mus
De mussendans van Sendai
In de stad Sendai, in het noorden van Japan, wordt elk voorjaar tijdens het Aoba-festival een eeuwenoude dans opgevoerd die nog altijd springlevend is: de Suzume Odori, ofwel de mussendans. Deze dans ontstond in het begin van de zeventiende eeuw, toen ambachtslieden uit de regio meewerkten aan de bouw van Sendai Castle. Tijdens hun pauzes begonnen de steenhouwers spontaan te dansen. Hun lichte passen en speelse bewegingen deden denken aan mussen die over de grond trippelen. De legendarische daimyo Date Masamune, stichter van Sendai, was zo gecharmeerd van deze dans dat hij haar tot deel van de stadscultuur maakte.
Vandaag de dag wordt de Suzume Odori nog steeds opgevoerd tijdens het Aoba Matsuri (festival) in mei. De dansers dragen kleurrijke happi-jassen, en zwaaien met opengevouwen waaiers in beide handen die de vleugels van mussen symboliseren. Ze bewegen zich ritmisch, lichtvoetig en in groepsformatie over de straat, begeleid door traditionele muziek met taiko-drum, fluit en shamisen. Jong en oud doen mee: kinderen huppelen tussen de volwassenen, hun bewegingen nog net iets sneller, iets wilder – als jonge mussen in een zwerm.
De mus staat in Japan symbool voor levendigheid, samenwerking en veerkracht. In de context van het festival vertegenwoordigt de dans ook de geest van gemeenschap en verbondenheid met de geschiedenis. De Suzume Odori is geen strakke choreografie, maar een levend ritueel – elke dans weer net iets anders, zoals een mus nooit twee keer precies hetzelfde trippelt.
Het Aoba-festival is ontegenzeglijk een van de mooiste festivals in Sendai. Op een dag fietste ik van het festival naar huis. Op een straathoek stond een jongen. Hij had zijn handen gevouwen en keek naar een dode vogel op het asfalt. Voor mij verschenen alle mussen die ik eerder had zien dansen. Het gekke was dat ik op dat moment vrede had met de dood van die ongelukkige vogel.