De meeste fictie die ik lees, vervoert en bedwelmt me. Sommige boeken verblinden me door hun begeestering en enthousiasmeren me. Non-fictie wekt mijn nieuwsgierigheid op, geeft me nieuwe inzichten en schaaft mijn vastgeroeste ideeën bij. Die boeken lees ik allemaal uit.
Eén boek heb ik niet uitgelezen. Bij het lezen van “De Schaduw van het Feest”, een anti-Pride-en-zoveel-meer-anti betoog van Michaël Maerten, vroeg ik me bij iedere pagina af : meent die gast dat nu? Ik bedoel maar : echt, meent die dat nu? Ik moet toegeven ik ben niet verder geraakt dan pagina 48. Niet omdat het saaie of ontoegankelijke lectuur zou zijn – Maerten kan wel schrijven -, niet omdat zijn sociologisch taalgebruik verweven met woordkunst voor mij als Chinees zou zijn (ik ben zelf socioloog van opleiding), maar omdat ik op iedere bladzijde terug in de tijd werd gekatapulteerd, naar de jaren ’90 toen ik in Parijs meewerkte aan campagnes over samenlevingscontracten[1], naar het jaar 2002 toen ik op 1 mei in de straten van Parijs tegen het Front National van Le Pen mee stapte[2], naar 1972 toen ik als 4-jarige aan mijn moeder zei dat mannen met snorren me opwonden (dat doen ze nog steeds!), naar 1981 toen mijn eerste kus gedeeld met de stoere buurjongen zo goed en zo juist voelde, naar juni 2019 toen ik mijn standpunt over het gevaar van extreem rechts in onze maatschappij en onze politiek in De Standaard deelde[3].
Ik reken mensen niet af op hun persoonlijkheid en ik zal dat ook niet in mijn column doen. Maerten is een jonge socioloog die via opiniestukken in de pers zijn mening ventileert over alles wat LGBTQ+ thema’s aangaat; dat uit zich in een storm van frustratie, niet-constructieve kritiek en weinig positieve zelfbelevenis – of kennis – van homoseksualiteit en homoaffiniteit. Een wederwoord op feiten moet altijd kunnen, een recht op antwoord of een rechtzetting van iets dat misschien over het hoofd is gezien ook. Alleen neemt Maerten vrij snel een loopje met de begingeschiedenis van holebi-bewegingen waarbij hij de context waarin bewegingen en strijden zich voordeden filtert naar zijn hand en de feiten zoals ze gebeurd en beleefd zijn, verdraait.
Onze jonge socioloog – van wie we, mag ik hopen, niet veel meer zullen horen – ontkent de kracht van seksualiteit die in iedere maatschappij een weg zoekt naar belevenis, uiting, erkentenis en zichtbaarheid. ‘Terug in de kast’ zijn woorden die te zacht de visie van deze socioloog uitdrukt maar het gaat wel die richting uit. Zijn schrijven, zou ik denken, is een beetje uitlachschrijven maar Maerten weet heel goed wat hij schrijft. Een snel-op-de-tenen-getrapt-zijn mentaliteit ligt in iedere zin, haast in ieder woord. Maerten is die niet zo neutrale socioloog die zijn verhaaltje schrijft al goochelend met beleerde woorden. Maar het brengt ons niets bij. Bovendien is zijn analyse niet kritisch onderbouwd wat een fundamenteel probleem is voor wie aan onderzoek doet.
Ik kan voor iedere pagina een kanttekening maken maar ik ga het niet doen. Het zou een commentaar van 250 bladzijden worden. Je kan voor of tegen de organisatie van een Gay Pride zijn. Toch is een Pride geen modeverschijnsel, wat men ook beweert. Ik heb op mijn blog ook mijn bedenkingen neergeschreven maar je mag verschillende factoren niet uit het oog verliezen : de vorm, de inhoud, de opzet, het doel, wie organiseert de manifestatie en uiteindelijk moet je de Pride schetsen binnenin een historische context. Je kan een Pride niet loskoppelen van een veel groter historisch geheel.
Wat de auteur van het boek ook ontgaat, is de strijd tegen aids en de strijd tegen al de heteronormatieve vooroordelen die wij (hebben) ondergaan. Geen enkel woord hierover in dat boekje! Verder vind ik nergens referenties van andere grote LGBTQ+ denkers en doeners die via teksten en acties de holebibeweging mee adem en leven hebben gegeven, iets wat zijn boekje daarmee uiteindelijk van enige waarde ontdoet. Maerten is nergens positief geïnspireerd.
Ik heb vanaf mijn 17de tot de laatste letter van deze column en nog veel verder gestreden omdat de Dries Van Langehoves en de Maertens mij verplichten om alert te blijven. Ik blijf op die eerste rij staan. Die enkele rotte appels in de mand zullen de hele oogst nooit kunnen verloren doen gaan. Ik blijf, met zoveel anderen, in de Schittering van ons Feest staan.
[1] http://obspacs.chez.com/rapport_observatoire_du_pacs_1999.htm
[2] https://fresques.ina.fr/jalons/fiche-media/InaEdu01101/manifestation-a-paris-le-1er-mai-2002-contre-jean-marie-le-pen.html
[3] https://www.standaard.be/cnt/dmf20190705_04495985