(uit “ verhalen van A tot Z”)
De frieten aan de statie
“Een dagboek moet je bijhouden” had hun leraar Nederlands hen destijds op het hart gedrukt. Met zijn amper 17 lentes was er nog een zee van tijd geweest, ook al voelde het toen reeds aan dat hij veel vergeten was.
Eénenvijftig jaar en vele seizoenen later spijt het hem nog steeds dat hij destijds niet de daad bij het woord had gevoegd. Wel had hij zo af en toe een woordje of zinnetje genoteerd dat hij jaren nadien terug vond. Dan moest hij op de harde schijf onder zijn hersenpan op zoek naar de overeenkomstige herinnering of wat er van overbleef.
Volgens de encyclopedie is het geheugen het vermogen van een mens of dier om informatie te onthouden. Het omvat drie aspecten : de opslag, het vasthouden en het terugzoeken van vroegere belevenissen of indrukken. Leren is het proces waardoor nieuwe kennis en vaardigheden in de hersenen wordt opgeslagen. Vergeten is het proces waardoor informatie in het geheugen afbrokkelt of verloren gaat.
Zo vond hij onlangs een minuscuul ringmapje terug met allerlei aantekeningen. Onder “contacten” vond hij namen zoals “Jefke : leraar 6e moderne” . Dan zag hij de man voor zich en kwam plots een vloedgolf van informatie aangespoeld. Hoe deze leraar soms door de klas raasde en naar een onoplettende leerling stoof. De leerling sloeg dan beide armen om zijn hoofd omdat Jefke erom berucht stond dat hij graag klappen uitdeelde. Jefke bleef dan muisstil naast zijn prooi staan tot deze voorzichtig een arm wegnam, waarna de vlakke hand van de beul op een wang terecht kwam. Na zo ’n voorval glunderde Jefke voor de resterende lestijd en keek af en toe triomfantelijk naar de roodgloeiende wang.
Verder in het mapje vond hij een eigenhandig getekende tabel (Microsoft Excel was nog ver weg) en een opsomming van allerlei goederen : brood, bijval, huur, pintje, middagmaal, cursusgeld, cinema, enz… Telkens werd er een prijs bij vermeld. De lijst liep over een periode van een aantal maanden maar stopte bruusk.
Het was warempel zijn studentenbudget. Kwam hij na verloop van tijd tot het besef dat er met of zonder budget geen boterham méér gegeten of geen pintje minder gedronken werd ? Als tijdsdocument toch interessant om te merken dat in de late jaren zestig een pintje in de studentenclub 7 BEF, een klein broodje 6 BEF ( 16 eurocent) of een volledig middagmaal , inclusief drank, in het studentenrestaurant 26 BF (65 eurocent) hadden gekost. Steeds volgens het lijstje kostte een zak friet met mayonaise 10 BEF en dan viel hem plots te binnen dat op een tijdspanne van een tiental jaar die prijs verviervoudigd was. In zijn geheugen stond immers het moment gegrift dat hij met zijn vader en een van zijn zussen terugkwam van een uitstapje naar de dierentuin in Antwerpen.
Pas vele jaren later , toen hij voor een Amerikaans bedrijf werkte, leerde hij de term “fringe benefits” kennen, voordelen die bovenop het salaris worden toegekend. In dat verre verleden kreeg zijn vader reeds een soortgelijke bonus onder vorm van drie treincoupons voor een bestemming heen/terug naar keuze op Belgisch grondgebied. Met zijn kroostrijk gezin had pa dus bedacht dat hij elk jaar met telkens twee van de kinderen een reisje ondernam. In zijn geheugen was niets meer terug te vinden van die, zonder twijfel, prachtige uitstap : noch de treinreis, noch het verblijf in de Zoo, noch de terugreis. Alsof het gisteren had plaats gehad herinnerde hij zich des te meer het buitenstappen van het station en de grote puntzak frieten met mayonaise die werd aangekocht bij een van de drie frituren die zich aan “de statie” bevonden.
Vaders’ arm zwierde tijdens het huiswaarts stappen heen en weer tot zijn zus van links en hij van rechts de puntzak tot op de bodem geledigd hadden. Hij wist nog precies wat de frieten gekost hadden want hij had zelf voorgesteld om met zijn eigen zakgeld te “trakteren” : 3 BEF had hij uit zijn portemonneetje opgevist en zijn pa had hem een halve frank teruggegeven.
Grenzeloos genot en een levenslang souvenir voor de prijs van een zestal luttele eurocentjes. Toen was geluk héél gewoon.