Tip van de week

01/10: ‘Vandaag, die dag’ van Dries Verhaegen

Katelijne Morreel is directeur van bibliotheek Permeke in Antwerpen. Met een fantastisch team werkt ze iedere dag aan geletterdheid en leesplezier in Antwerpen. Bibliotheek Permeke is een groot cultuurhuis met een breed programma, maar ook een echte wijkbibliotheek, in wijk 2060. Katelijne is een pleitbezorger van ‘Lezen is een échte hobby!’ en er is maar één ding dat ze nog liever doet dan lezen, en dat is over boeken praten.

Bibliotheek Permeke is één van de 70 bibs waar je aanstaande vrijdag 3 oktober kan deelnemen aan het leukste dictee- en taalspel van het jaar, De Schrijfwijzen


Katelijne Morreel tipt deze week ‘Vandaag, die dag’ van Dries Verhaegen.

"De schrijver mijmert over een dag. Dat het geen eenvoudige dag is of wordt, blijkt al uit de openingsregel: ‘Vandaag is de dag waarop je het lijkt te willen goedmaken met je persoonlijke toekomst, die verderop uitgestreken op je ligt te wachten,…’
Wie is de ‘jij’? Ik ben als lezer geneigd om te vermoeden dat het een verdoken ‘ik’ is, die op deze manier zijn eigen gevoel wil delen vanop iets meer afstand en de lezer wil betrekken… Maar dan is er ook een ‘ik’: ‘Ik moet traag heropleven en de eerste nog gedempte, hoogst noodzakelijke klanken eruit gooien. Denk ik.’

Hoe verhouden die jij en die ik zich tot elkaar? Ik krijg als lezer geen antwoord maar wordt
wel gegrepen door een sterk gemis, pijn over ‘wat er ooit mogelijk had geleken’. Het lijkt alsof er iets voorbij is, niet terugkomt en wat rest is een sterke hunker. ‘Bel me.’ staat er dwingend.

Hier wordt de tekst wat uitvoeriger, meerdere gedachten volgen elkaar en de auteur hint naar psychologische processen en gesprekken. Dat wordt later bevestigd: ‘Jij bent als dag en nacht voor de therapeut’, en even verder ‘Tussen mij en de therapeut is er enkel geen
gesprek meer dat onvolkomen onaf is.’ Opnieuw verwarring, gaat dit over de ik of over de
jij?

Het lijkt alsof de ik zich dan wil vermannen, zichzelf tot de orde roept, om eindelijk de moed
te hebben om er te zijn, vandaag, die dag. En dat kost moeite, er zit boosheid in de woorden, frustratie. Het slot van de tekst is onverwacht zacht: die dag wordt iets om op terug te kijken, en er is vrede, rust.

Deze tekst raakt me. De auteur slaagt erin me helemaal mee te trekken in de gedachtegangen. Later wordt de tekst wat uitvoerig, gaat het alle kanten uit, maar ik vind het net goed dat de schrijver zichzelf dan weer bij de tekst haalt, terug naar het mijmeren, terug bij zichzelf uitkomt. Het is een tekst die wel wat van de lezer vraagt, omdat de feiten achter de woorden niet worden toegelicht. Er liggen cadeautjes in de tekst met mooie zinnen zoals : ‘Altijd is er wel weer een plek die zeer doet. Altijd weer meer is er een zeer die plek genoemd wordt.’ Of ‘noem het een schaduwbestaan, maar ik heb mezelf uitgespeeld’.

Benieuwd naar meer!"

Gerelateerd

Tip

Vandaag, die dag

Vandaag is de dag waarop je het lijkt te willen goedmaken met je persoonlijke toekomst,die verderop uitgestreken op je ligt te wachten,en die onaangeraakt tot dusver nog ontoegankelijk is gebleken.De autobiografie ervan doet pijn. Persoonlijke data en patronen waarmee je de dagen tot uitvoeren brengt,branden op je geweten,want ook jij bent nog jongmaar ook jij verdoet de tijd (die je had).Je bijt in je lip, de binnenkanten van je handpalmen voelen klam. Vandaag, later, straks, maar vandaag, wanneer ook deze dag je verlaten heeft,rest er onvoldoende daadkracht om nog ouder te worden.Er rest enkel nog de toestanden die is kil voor je. Ik moet traag heropleven en de eerst nog gedempte, hoogst noodzakelijke klanken eruit gooien.Denk ik. Vandaag lijkt een ik wel nog steeds te hunkeren naar wat er ooit mogelijk had geleken.Er is veel meer dan wat ik alleen maar verloren heb zien gaan in de progressiedie we niet meer zullen kunnen meemaken. Jou heb ik meegemaakt; de sterren de nachten.Maar ook jouw aanwezigheid in het ‘tot dusver’ van m’n leven is slechts een opgebrande, kwaadaardige herinnering op het netvliesvan wat zich inwendig weet op te werkentot waarachtig en daadwerkelijk daar. Is het voor het grijpen,maar zonder bewijzen?Bel me. Wanneer het zover is, is het al gedaan.Momenten vliegen voorbij als waren ze luchtledig, maar ik blijf bestaanen dat is in zekere zin problematisch van aard.Waarom op reis gaan nu, als je jezelf meeneemt?De psychologie van het alles vertelt je dat het intergenerationele geheel ervanniet zomaar te pas en te onpas ge-traumadumped mag worden.Toch niet bij vreemdsoortige voorbijgangers, die mensen die in je dagen lijken te passeren.Als je denkt aan het sociale vangnet dat je nodig lijkt te hebben,heb je het eigenlijk over jaren aan ontmoetingen.Het kost dus toch kracht en strijd! Wat ook nog voorbijkomt, namelijk live en rechtstreeks in mijn oren nu, is London Grammar.D.w.z dat London Grammar dit gedicht mede mogelijk heeft gemaakt. Persoonlijke revoluties komen tot stand, seizoenen ronden af.Belachelijk mooie ontwikkelingen als persoontje in de wereld van vandaag,zijn als een toevluchtsoord voor je kwetsuren. Altijd is er wel weer een plek die zeer doet.Altijd weer meer is er een zeer die plek genoemd wordt.Tussendoor definieer je jezelf naargelang de condities en de symptomen.Daardoor zie je door de bomen het bos.Denk je.Niet dus. Jij bent als dag en nacht voor de therapeut.Er bestaat geen nulpunt in de hiërarchie van dom zijn.Als je het niet wil snappen, snap je het vooralsnog niet. Tussen mij en de therapeut is er enkel geen gesprek meer dat onvolkomen onaf is.Waar schrijf ik dat dan even neer, als ik dan toch het relaas van persoonlijke revolutieafsteek?Aftellen maar. 321Nu is het nieuwjaar.Alle conventies moeten overboord.Radicaal mistig vandaag.Dan weer blakke zon.Dit is 2025, maar dan te gast in mijn denkwereld, vormgegeven door de letters op het scherm. Noem het een schaduwbestaan, maar ik heb mezelf uitgespeeld:op de tafel voor mij rusten mijn armen.Ik ben klaar.Ik hoef niet langer iets te willen bewerkstelligen.Kon nu alles blijven zoals het was, noemde Dries Dries.Maar wat ‘ben’ je nog zonder naam? Ik ben verdomme mijn symptomen, mijn tekortkomingen & winstmarge,mijn berekend, overgehouden geluk over enkele decennia,mijn kwetsuren & overwinningen. Allemaal vandaag,die dag dienet zoals het schrijven van dit gedicht,moeite kost. Dan, later, straks en dus vandaaglijkt die dag, steeds meer op zichzelfen zo ook een ik.Ik ben in vrede gekomen, en zal zo ook gaan.Volledig in rust gekeerde symfonie steekt af,en zo hoort een dag als deze dan ook te gaan.

Dries Verhaegen
95 2

Gepubliceerd op

1 okt 2025