Lezen

Gedachtenballon

Een ballon verpakt een portie adem. Je blaast de lucht uit je longen letterlijk een ander leven in. De omlijning verandert de definitie. Van onzichtbaar aanwezig naar tijdelijk tastbaar. Ballonnen, ik heb er een haat-liefdeverhouding mee. Als kind speelde ik graag met die kleurrijke veerkracht. Vooral die op zo’n harde holle stok zoals in het draaimolenrek van de McDonald’s vroeger. De verbeelding vloog zo uit mijn hoofd: de stokballon om ter langst rechtstaand op je vinger balanceren, of op je neus; het uiteinde van het stokje aan je tong laten plakken door de lucht eruit te zuigen; je broers slaan met de ballon en ‘toevallig’ soms ook eens met de stok. Ook ballonnen zonder stok gaven extra lucht aan mijn fantasie. Je kon er gezichtjes op tekenen, ze als trosjes versiering aan een verjaardagsstoel hangen, er water of knikkers instoppen voor je ze dicht knoopte, ze naar elkaar pingpongen zonder de grond te raken of ze met een lintje als fantasietaart in jouw broek stoppen. Ballonnen, ze prikkelen je verbeelding. En ontploffen soms in je gezicht.Van mijn drie broers hield de jongste het meeste van ballonnen. Zodra een ballon knapte, hapte hij de kapotte knoop naar binnen. Even later dook het kleurrijke bewijs op in zijn luier. Mijn vader hield dan weer het minste van ballonnen. Van piepende vingers over zo’n gespannen vel kreeg hij al de kriebels. Het idee van een ontploffing was genoeg om de man zelf te laten ontploffen. ‘Geen ballonnen in de auto!’, blaasde hij even luid als de dreigende knal die in de lucht hing, wanneer we op de terugrit van de McDonald’s met onze overvolle stokballonnen speelden. Zou een ballon van de McDonald’s naar hamburgers ruiken als hij ontploft? Of naar koffie, als mijn vader hem opblaast aan de ontbijttafel? En hoe zou het zijn als de gespannen ballon tussen mijn ouders zou knappen? Ik stelde mij veel vragen als kind, al stegen de meeste onuitgesproken naar de overvolle ballon in mijn hoofd. Onzichtbaar aanwezig, met een voelbare knoop ter hoogte van mijn maag. Als tiener liet ik ooit een ballon ontploffen van mijn oudste broer. Samen met het vel van die ballon brak er iets in hem. Alsof die knal het signaal gaf om zijn emoties te laten lopen. Zijn kwaadheid finishte eerst, al denk ik dat verdriet de terechte winnaar was geweest. Ik snapte er niets van. Pas jaren later vertelde mijn broer hoe het zat. Die ballon was opgeblazen door zijn beste vriend. Die beste vriend was net overleden aan kanker. Die ballon verpakte zijn laatste adem. Die transformeerde van tijdelijk tastbaar naar onzichtbaar aanwezig. Ballonnen, ze prikkelen je verbeelding. En ontploffen soms in je gezicht.Toch als je ze te groot laat worden.

Rien Mertens
6 0

Verdronken land

Clouseau zong het al: 'De wanhoop staat geschreven op je gelaat'. Het is de bikkelharde waarheid. Van ons gezicht staat het af te lezen, onze lichaamstaal verklapt het al, maar door onze acties wordt het helemaal merkbaar. Reikend naar mistroostige strohalmen, proberen we te redden wat niet meer te redden valt. Anderen zagen het van mijlenver aankomen, dit stond van begin af aan ten dode opgeschreven. we zoeken en vinden oplossingen die niet het echte probleem aanpakken, we stellen daden om te bewijzen dat we nog steeds moeite doen en willen vechten voor wat niet meer is. We praten naast elkaar en vergroten de miscommunicatie door wat wordt gezegd persoonlijk op te vatten. Het gevoel van de ander bij de situatie schrijven we toe aan onszelf, waardoor we onszelf veroordelen voor het teleurstellen van de ander ondanks het idee dat die ander ons een schuldgevoel wil bezorgen. De vraag hoe goed we elkaar kennen rijst. Kennen de elkaar überhaupt wel?Paniek om kwijt te raken wat ons dierbaar is, of op zijn minst dierbaar lijkt, steekt de kop op. 'Ik wil niet dat je weggaat'. Hoe harder we het zand in onze hand vastgrijpen, hoe meer zandkorrels er tussen onze vingers glippen. Plots is er dan het besef. Ik kan dit niet meer, mijn energie is op, ik ben op, het is op. Maar hoe zetten we hier een punt achter? Alle mogelijkheden bieden zich aan, van korte pijn, over het laten doodbloeden tot de ander redenen voeden om zelf niet de beslissing te moeten nemen. Communicatie vervaagt en we plannen onze agenda vol. Pas na een hele poos valt het ons op, er is geen wij meer. Er is alleen jij en ik, ieder met zijn eigen leven. Met heel veel moeite weerstaan we aan de drang om opnieuw contact op te nemen. De nieuwsgierigheid knaagt. Hoe zou het nog zijn? Missen we elkaar even vaak?We verzuchten de vragen en slikken de bittere nasmaak die de herinneringen met zich meebrengen door. De draad van het leven wordt weer opgepikt en stapje voor stapje zetten we onze reis richting de toekomst verder. Druppelsgewijs komt er weer kleur door de grijze massa, in de verte laat voorzichtig de zon zich weer zien. Het is de eerste dag van de rest van ons leven. 

JMotje
8 1

Ochtendelastiek

Hoe ouder ik word, hoe minder vanzelfsprekend ik het vind om er te zijn, hoe glanzender, sappiger en zoeter het krieken van de dag en hoe blinkender het goud in de mond van de ochtendstond. Mijn overactieve geest heeft genoeg aan een paar uur pittend pauzeren om in eerste instantie te recupereren en in een tweede slaapfase zich weer aan te spannen om meteen na het opstaan losgelaten te worden en meters ver weg te schieten. Uiteraard heb ik het dan niet over eventuele vochtige gevolgen van een ochtenderectie of iets dergelijks. Nee, ik ben een elastiek. Een ochtendelastiek.  Een paar keer springen en wat luchtboksen tegen een denkbeeldige tegenstander volstaan als ochtendgymnastiek en qua ochtendmuziek ben ik zelfredzaam: in mijn hoofd kweel ik deuntjes van Rammstein en Falco. Die Duitstalige muziekkeuze geeft me nog meer energie en het onhoorbaar zingen is de minst risicovolle optie. Af en toe haal ik weleens vocaal uit, waarna mijn luchtbokstegenstander plots heel wat minder denkbeeldig wordt. Mijn vrouw vindt mijn repertoire en mijn zangstem maar niks. Ze ‘voelt’ het niet, ook niet dat kwieke en energieke. Ze komt heel wat trager op gang dan haar (v)echtgenoot. Eerst dek ik ze en niet lang daarna zit ik er opnieuw aan. Ik heb het inmiddels over de ontbijttafel. Mijn vijf ochtendlijke mee-eters, waarvan vier jeugdig en schoolgaand, schuiven een voor een aan en komen na een tijdje ook verbaal op dreef. Hoe jonger, hoe opener ze zijn in het bespreken van schoolse zaken en gebeurtenissen. Ik juich dat uiteraard toe, want dat geeft mij de gelegenheid om scherper dan een mes en snediger dan het brood in te pikken op hun vertelsels.  Zo vertelde een van mijn dochters een paar weken geleden dat ze een klasgesprek had gehad over latere beroepskeuzes. ‘Iemand uit jouw klas heeft ongetwijfeld verklaard dat hij piloot wilde worden,’ merkte ik schrander op, goed wetende dat er een jongetje genaamd Lander in haar klas zit. Na haar argwanende ‘nee’, haar blik vol wantrouwen en het landingsgestellerige optrekken van haar neusje verklaarde ik me nader. Ze vond het niet grappig. Niemand vond het grappig. Voor mij geen reden om te remmen qua ad remmerigheid. Humor hangt vaak af van timing. Grappen omstreeks 06:45 in de ochtend zijn voor meeste mensen sowieso niet levensvatbaar. Omdat ik ergens had gelezen dat het herhalingseffect eveneens een grote rol kan spelen in het humorgebeuren, ben ik nog een tijdje Lander-mopjes blijven maken. En ja, naast een paar stompen in mijn maag- en leverstreek leverde dat ook af en toe wat gegniffel op. Daar doe ik het voor. En om mijn dochter te plagen. Een greep uit de gesprekken:   Dochter: ‘Ahmed is de enige buitenlander in mijn klas.’ Ik: ‘Buiten Lander is er alleen Ahmed? Ik dacht dat er veel meer jongens in jouw klas zaten.’   Dochter: ‘Gisteren hadden we ineens een toets van wiskunde. Ik wist van niks, doordat ik de vorige les gemist had omdat ik ziek was.’ Ik: ‘Heel vervelend. En kon Lander je dan niet op de hoogte houden?’   Dochter: ‘Ik had uiteindelijk 9/10 op mijn toets van wiskunde! Ik denk dat ik de slimste van de klas ben!’ Ik: ‘Goed gedaan! Maar je moet dringend eens met Lander gaan praten.’ Dochter: ‘Waarom?’ Ik: ‘Hij zet je wel weer met beide voetjes op de grond.’   Dochter: ‘Lander had trouwens maar 4/10 op zijn toets van Frans. Ik 8/10. Ik zeg het maar even, omdat je altijd alles over hem wilt weten.’ Ik: ‘Ik had het kunnen denken.’ Dochter: ‘Hoezo?’ Ik: ‘Ik weet dat Lander als student geen hoogvlieger is.’   Dochter: ‘Gisteren was het heel rumoerig en onrustig in de klas. Onze juf was er niet en we hadden een vervangster. De jongens hebben heel de tijd ruzie en lawaai gemaakt.’ Ik: ‘Alle jongens, behalve Lander waarschijnlijk.’   Dochter: ‘Hoe weet je dat? Ik ben blij dat je ook eens iets positiefs over hem zegt. Nee, dat klopt! Lander is veel rustiger.’ Ik: ‘Logisch. Hij houdt niet van onrust, wrijvingen en turbulentie.’ Tot ik gisteren met de neus op de feiten en met het oor op mijn dochters smartphone werd gedrukt. Een spraakboodschap van Lander: ‘Dag meneer Vandenberk, dit is piloot Lander, ik vind jou een vervelende luchtzak.’ Sommige kinderen hebben geen gevoel voor humor. En de mijne weten niet wat ze moeten verzwijgen. Gelukkig heeft deze elastiek voldoende veerkracht om morgenvroeg weer meters ver weg te schieten, al hopen sommigen misschien dat het vanop grote hoogte en per schietstoel is.                  

Danny Vandenberk
18 1