Stevie
Stevie
Veertien was ik en ik stond in een tweedehands boekwinkel. Zo’n winkel met rekken vol zonderlinge boeken, waar ik urenlang kon verdwalen in achterflappen en omslagontwerpen. Tussen al die honderden boeken, viste ik er eentje uit de sectie afro-Amerikaanse literatuur. Van koffie word je zwart. Een young-adult boek van de Amerikaanse schrijfster April Sinclair.
Het hoofdpersonage Stevie was een zwart meisje in het Chicago van de jaren zestig. Op mijn bed las ik hoe ze, net zoals ik, worstelde met haar kroeshaar. Hoe ze zich er, net zoals ik, voor schaamde. Hoe ze het, net zoals ik, ontkroesde en daarmee haar haren beschadigde. Mijn eigen haren waren nog maar juist teruggegroeid. Een dik jaar daarvoor had ik nog huilend voor de spiegel gestaan, starend naar de kale plek bovenop mijn hoofd.
Nu pas, vele jaren later, begrijp ik hoe significant het was dat ik, juist op dat moment, dat boek vond. Het was een bijzondere gewaarwording voor mij dat ik, als half Surinaams meisje zonder andere zwarte mensen in mijn omgeving, iets kon delen waar ik voorheen alleen mee had geworsteld.
Stevie kwam bij de Black Panther-beweging terecht. Daar leerde ze dat black beautiful was. Dat kroeshaar eveneens beautiful was. Dat je het niet stijl moest maken met straightener. Juist niet! Je moest het dragen met trots. Stevie liet een afro groeien. Een jaar later had ik er ook een. Een bescheiden afro, dat wel, maar desalniettemin een afro. Voor het eerst was ik trots op hoe ik eruitzag.
De gebruikelijke grapjes van voorbijgangers, of ik met mijn vingers in het stopcontact had gezeten, kon ik moeiteloos van me af laten glijden. De reis van Stevie was de mijne geworden. Haar belevenissen hadden mij veranderd.
Stevie is natuurlijk niet het enige personage dat indruk op me heeft gemaakt. Er zijn talloze anderen geweest die vormden hoe ik dacht over de wereld en mijn plek daarin. Of ik nu meehuilde met Harry Potter die zijn pleegvader Sirius Black verloor, of mij plaatsvervangend schaamde voor de ongemakkelijke fratsen van Ewout Meyster in De hoogstapelaar. In mijn hoofd kwamen de personages tot leven. Het werden echte mensen die mij bevestigden dat ik niet alleen was. En daar ben ik vooral Stevie nog altijd dankbaar voor.
