De blind dates uit First Dates brengen menselijkheid terug op de menukaart van reality shows. Geheimen die mensen doorgaans binnen hun eigen keuken houden, worden tussen de soep, de patatten en wat alcohol vrij moeiteloos en zonder schroom op de borden gegooid. Om connectie met de tafelgenoot te vinden in de hoop dat de vis bijt, om kijkcijfers te halen in de verwachting dat een snuifje gevoeligheid en eerlijkheid zonder al te veel knippen en plakken, kijkers naar een volgende aflevering doet terugkomen. Twee keer per week op restaurant is een gezonde dosis frequentie.
Op die ene aflevering na waar mensen op sociale media en naar de VRT schreven dat bepaalde uitspraken van een kandidate over de Marokkaanse roots van haar tafelgenoot niet echt passen bij een sterrenmenu en zo de chef op het matje riepen. Mensen kauwen niet altijd hun woorden. Wat ze sinds lang denken maar nooit mogen zeggen, krijgt de kans om voor heel Vlaanderen aanhoord te worden. Dat denken is ook maar menselijk en valt niet zomaar uit de lucht.
Je kan kritiek geven op het format van First Dates en de keuze van de VRT om wat voor sommigen gewaagde uitspraken zijn, uit te zenden. Voor redacties van dit soort programma’s zijn deze momenten waar we mensen uitgekookt, overgaar of zelfs in hun meest rauwe versie zien, hun broodwinst. Voor de gewone mens is het als aan de toog zitten van een bruine kroeg waar nog stiekem gerookt wordt. Laat ons niet vergeten dat First dates voor vele mensen aan die tafel ook een garagetalk is. Je kan er met een sociologische blik naar kijken, je kan analyseren hoe de kronkels in onze maatschappij werken en beseffen dat veel geesten vervuild zijn door politieke systemen waarin diezelfde mensen vastzitten. Je kan ook kijken hoe de rollen man/vrouw nog steeds verankerd zitten in onze maatschappij, corona of niet. Die maatschappij gaat echt niet meteen veranderen. Je kan ook stellen dat een programma met een script als: “Hmm, dat ziet er lekker uit!”, “Je hebt mooie ogen” en “Jij hebt een mooie glimlach” niet hoogstaand televisie maken is. En evenmin boeiend is voor de kijker.
Mensen schieten graag op de messenger maar vergeten naar de kern te gaan. Dat is van alle tijden. Laat mensen gewoon aan tafel of aan de toog spreken. Laat ze zeggen wat ze te zeggen hebben. Ga verder dan hun garagetalk die ze houden in een pseudo-chic restaurant. Garagetalk wordt snel garbagetalk. Maar laat ook de tegenpartij aan het woord.
Ontrafel eerder de systemen. Zoek naar het waarom mensen zoiets zeggen. Onderzoek hoe het discours ook aan tafel heeft plaats genomen en zich ongevraagd in de discussie heeft geworpen, maar schiet de mensen niet gratuit af. Geef niet ondoordacht en ongezouten een mening op een mening maar probeer iets op te dienen dat er staat. Met pit en met een goede afdronk. En dan hebben we een goed programma en kan het iedereen smaken.