Er lopen nog steeds koude rillingen over mijn lijf telkens als ik de laatste woorden lees die mijn vader vanuit zijn ziekbed in het Imelda ziekenhuis te Bonheiden op een pagina van een magazine bovenaan het blanco gedeelte van een artikel schreef. Woorden die uit de pen vloeiden van een man die heel zijn leven met een vaste hand mooi kon schrijven, een architect waardig. Als ik nu naar die woorden kijk, dan lijkt het alsof deze geschreven zijn door een kind uit het eerste leerjaar die heel fier aan zijn ouders, als teken van zelfstandigheid, zijn eerste zelf geschreven zinnetje toont alsof het zijn nieuwjaarsbrief betreft. Wat een contrast.
19 september 2014 herinner ik mij nog heel goed. Die ochtend was ik samen met mijn moeder nog bij mijn vader op bezoek geweest. Hij was fel verzwakt, met momenten nog helder van geest, maar vooral heel verward. Herinneringen van toen werden samen met momenten van nu door elkaar gemixt. Voortdurend keek hij met een starre blik naar mijn moeder. Was dit reeds een voorbode van de naderende dood en wou hij het beeld van zijn geliefde meenemen naar het eeuwige leven? Hoogstwaarschijnlijk wel. Hij had een voorgevoel. Nietsvermoedend van wat er later die dag zou gebeuren verlieten wij het ziekenhuis met de gedachte om de dag nadien opnieuw op bezoek te komen en tevergeefs te hopen op beter. Helaas het heeft niet mogen zijn. In de namiddag werd mijn moeder opgebeld om naar het ziekenhuis te komen omdat mijn vader overleden was.
Aangekomen in het ziekenhuis lag hij vredig - in zijn eeuwige slaap - op zijn ziekbed, naast hem op zijn nachtkastje een magazine waarop bovenaan een pagina "Jij Emma zijt voor mij alles!!! Je Armand" stond geschreven. Een allerlaatste boodschap die hij tijdens zijn noodlottige strijd, die hij alleen aanging met de dood, aan mijn moeder heeft achtergelaten. Het was een laatste moment van helder bewustzijn om afscheid te nemen van dit aardse leven. Alsook een betuiging van zijn eeuwige liefde voor zijn Emma. Maar ook dankbaar voor alles wat zij in haar zorgzaam leven voor hem heeft betekend.
In zijn geschrift ontwaar ik even nog een poging om de letter z te handletteren, het creatief vormgeven. Heel typisch voor mijn vader. Met zijn laatste energie die traag uit zijn lichaam stroomde heeft hij nog krachtig 3 uitroepingstekens geplaatst achter het woordje "alles". Een heel overtuigend signaal.
Zou het waar zijn dat mensen steeds alleen sterven? Wanneer de stervende alleen is, gaat dat proces makkelijker, zegt men. Alleen is niet eenzaam.
De vraag die ik mij steeds stel "Zit mijn moeder met een schuldgevoel?" Ik vermoed van wel omdat zij niet aanwezig was tijdens zijn stervensfase. Op dat moment hadden zij elkaar als geliefden nog eens goed kunnen vastpakken. Anderzijds de woorden "Jij Emma zijt voor mij alles!!! Je Armand"… was een mooie manier om een blijvende herinnering achter te laten. Het zijn innemende woorden die het hart van mijn moeder dagelijks troosten.
Zij heeft het afscheid van haar man een plaats kunnen geven.