Lezen

BIJEN BONKEN BLOEMEN (NovemberVers, opdracht 4)

Zo de beren broodjes smeren zo de bijen bloemen bonkenzo zal ik mijn liefje erennaar zijn bolle lippen lonken In ons aardse paradijsbak ik zoete peperkoekpluk een roos, soms een radijsbruine anjers in z’n broek Met de zon achter de kimmezet ik het tentenkamp weer opzal zijn steunpaal weer beklimmenkrijg alras een rooie kop Zout op ’t tipje van z’n tongzilte boter op z’n buiken op het slagen van de gongis dit geile liedje uit. Pieter Van der Schoot Foto: Charles J. Sharp, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons

Pieter Van der Schoot

5 0

naksos

zie, het wezen helemaal alleen zijn de paarden niet meer verschenen gaandeweg opgegeten arme paarden door een naar een lichaam met de ziel er nog in hongerende medemens die betaald werd waar niemand bij keek of hoorde dat het verbrande geld in de verkeerde lade had gelegen al die tijd onder het wezen in zijn bordkartonnen mantelpak

Eliot

0 0

niet slapen

Het begint met vruchtvlees, altijd met pulp, je moet het schudden, schudden roep je naar het oppervlak. Dan een aangewassen vorm in het gras, het ligt plat, het gras ligt plat tot de vorm te groot voor je wordt. Het laat een rand achter die traag oplost, je ziet ze verdwijnen als je maar lang genoeg kijkt. Wie slaapt mist het hoogtepunt, niet slapen vooral niet slapen.

Pieter Kesselaers

14 2

Addressie is een gave

Er zijn veel dingen gezegd over de aanmerking van mijn woonplaats in het landschap. Eén: het is een rots geworden vandaag. Uit de boer van de klif is geboren zin voor herhaling. Yoghurt eten naast de regenboog en garnalen met versgemalen gras, plus Macaroni De Hoofdstad van mijn bord. Ik zal vannacht de hoofse liefde bedrijven. Met een barok schilderij wedijveren is nu de intentie van periodisch denken De wenteltrap leidt in de Kerk naar de zonde Een zwart doek valt over je heen. Je zit nog altijd confituur te eten met je zielepijn in een klepel van gesteven detail.

Dani Van de Woestyne

9 0

Fluistering

is het waar dat er een suikerspin in de lucht hangt dat een vrouw haar losliet aan een rafelend draadje terwijl ze cirkels draaide zoals pony’s op de kermis de adem van verlangen, van verleiden de grijparm die in plastic dromen tast spiegeldoolhof met glanzende lichamen onderduiken in de rups is het waar dat de suikerspin bevroren tranen draagt van de vrouw die achterbleef op het plein op zoek naar een knuffel de geur van samen wafels juichen voor de floche straten vol bekende voetstappen het paard dat uit de draaimolen stapt is het waar dat de suikerspin oplost zachtjes in het ijlblauwe

Eddy Maes

6 1

In meanderende witruimte

lege regels treden naar binnenworden beschilderd door vergoten dallen tranendie me aanmanente trappelen en stromen door hun waterenin schoolslag zwem ikgehoorzaam naar de bronvan al wat het leven niet laten koneen middernachtvlinder strijkt neerop de contouren van een rotsomgeven door bakens licht en bladeren, snerpende stralenlanden doet zeop gevoelige snarenmijn handen neemt ze in de hareen maakt een kommetjevoor al het waterdat ik alleen niet kan dragen voortaan vallen haar vleugels openin meanderende witruimtedruppels vallen één per één op lege regelsspelen met inkt die er al stondschrijven vergt zwemmen, hoor ik gefluisterd wordennaar de bronvan al wat het leven niet laten kon

Aerin Thijs

10 0

Patiënt

Zij bekoopt het na een injectie telkens weer. In augustus twee knobbeltjes uit beide borsten weg. Mooi genezen. Sinds gisteren toch met chemoprikken gestart. Kotsmisselijk. 'Jongens toch, wat een vergif!' Legt het hoofd niet in de schoot. Legt geen beslag. Dringend nood aan rust. 'Misselijk. M'n God zeg, waarom?'

Robert de Roek

6 0

Nachtvorst

eerste nachtvorst - op tafel bij het ontbijt een vaas chrysanten

Margaretha Juta

7 1

Die periode van het jaar

De periode van het jaarWaar de opritten groen uitslaanHet puntje van mijn neus roodEn mijn vingers net spierwit Waarin de spinnen de brievenbussen versierenDe regendruppels de spinnenwebbenDe mensen hun gevelsHun donkere huizen, bomen en pakjes De mist hangt laag vandaagHult alles in een laagje mysterieMysterie, vocht en kouMaar gelukkig ook in licht.

annakdotes

4 0

zweet

conducteur verrast priegel op app vind ticket niet komt spoedig weer maak vlug ander aan code wordt gevraagd weet die niet meer wangen gloeien loop nu rood aan ben haast betrapt

Robert de Roek

6 0

Muze

Jij verhoudt je als een symfonie tot een sonate, als champagne tot crémant, als poëzie tot proza tot al wie ooit als muze in aanmerking kwam. Zal ik jou dus Melpomene noemen? Euterpe, Urania, Terpsichore, Thalia, Erato, Polyhymnia, Clio of Calliope? Jij kent je rol, legt mij een volmaakte opsomming in de mond.

Ingemar Spelmans

4 0

Een kop thee als de nacht valt

De uitnodiging viel die ochtend in de brievenbus. In sierlijke letters stond er:geachte mevrouw, u wordt verwacht op het landgoed sobory op 10 december aanstaande om 20 u . Deze uitnodiging tonen bij de ingang. Elfriede kreeg het ijskoud: nee, de geschiedenis mag zich niet herhalen! Dacht ze

amanda allesie

9 1

een kerstgedicht dat iedereen begrijpt

wanneer het koud wordt aan je vingers en je tenen wanneer het buiten wit wordt, het kraakt tussen de stenen wanneer de lichtjes aangaan aan de ramen en op straat wanneer iedereen je met knuffels om de oren slaat dan is de tijd gekomen van samen liedjes zingen, er 's avonds over dromen, en je met vrienden te omringen we wensen je dit jaar alles wat je maar kan wensen vooral veel vreugde en geluk, een eindeloos gebaar voor alle lieve mensen

Pieter Kesselaers

12 0

Fluistergrond

Op Godsakker, daar fluisteren de bomen,ze spreken zacht over de dood van de man.Hij verstoorde hun kalme, vaste plan;wat hij verlangde, stierf in zachte dromen. Ze wilden hem niet op het weidse land,of achter de struik bij de oude kerk,waar mos en onkruid kerven in de zerk,en schimmen fluisteren met hun nieuwe klant. Het land kon hij voorlopig nog niet kopen,en zelfs de roos op het militaire grafsluimerde stil onder een grote vlag. Vannacht houdt men de ingang voor hem open.Het sterven onderzocht zwijgend zijn straf;hij glimlachte naar zijn zoon, die naast hem lag.

Wijnand

7 2

Een Schitterend Wit

Ik heb een boekje gelezen. Boekje. 77 pagina’s. A-5 formaat. Lettergrootte 12, op zijn minst. Gewicht: 100 gram. Zelf gewogen. Op de keukenweegschaal. Wat voor iemand ben je wanneer je boeken gaat wegen op je keukenweegschaal? Het paste precies in de zak van mijn jas. Ik stapte de tram op aan de beginhalte, eindhalte voor wie van de andere kant komt. Ik ging zitten en sloeg het open. ‘Ik reed weg. Het deed goed. De beweging deed goed. Ik wist niet waar ik heen zou gaan. Ik reed gewoon. Ik was gegrepen door verveling, ik die me anders nooit verveelde was gegrepen door verveling.’ Veel ikken, vond ik. Het voelde alsof ik die ik was. Reed ook ik immers niet weg? Dat deed goed. Ook ik was vertrokken zonder doel. Strikt genomen wist ik natuurlijk wel waar de tram naartoe zou gaan, maar een bewust gekozen bestemming, neen, die had ik niet. Waarom deed ik dat? Misschien wel gegrepen door verveling. Zou best kunnen, terwijl ik me anders nooit verveel. Ik weet niet hoe dat moet, je vervelen. Vast zijn er onderweg mensen de tram ingestapt. En er ook weer uitgegaan. Dat moet haast wel. Ik heb het niet gezien. Ik reed mee met de man in het boek. Die reed met de auto zomaar nergens heen. Tot hij niet meer verder kon. Hij sukkelde een landweg in, raakte vast in de modder, kon niet meer voor- of achteruit. Toen begon het ook nog te sneeuwen. De man stapte in het donker het bos in. Waarom doet een man zoiets, hulp zoeken in een donker bos in een barkoude winternacht? Hij wist het niet, hij deed het gewoon. Mensen doen vaak dingen zonder precies te weten waarom. In dat aardedonkere bos komt een licht hem tegemoet. Een wit licht. Geen gloei- of spaarlamp, geen lantaarn of kaars, geen mens. Gewoon een licht. Een omtrek, een schijnsel. Een schitterend wit licht. Als u wil weten wat er dan gebeurt, moet u het boek maar lezen. Aan de eindhalte, de beginhalte voor wie aan die kant opstapt, zat ik helemaal alleen op de tram. Het boekje op mijn schoot. De bestuurder liet me. Misschien had hij me niet gezien. Misschien zitten er wel vaker oude mannen of vrouwen met een boek op hun schoot op zijn tram. Mensen gegrepen door verveling die zomaar even nergens naartoe willen gaan. Misschien leest hij zelf graag een boek. Dan weet hij dat wie leest liever niet gestoord wil worden. Een Schitterend Wit. Zo heette het boekje. De naam van de auteur is Jon Fosse. Jon. Niet John, zoals ik lang heb gedacht. Dus ook geen Amerikaan. Ik weet niet waarom ik dacht dat Fosse een Amerikaans schrijver was. Jon Fosse is een Noor. Hij is een jaar jonger dan ik en won enkele jaren geleden de Nobelprijs voor Literatuur. Ik dacht altijd dat die prijs alleen maar werd toegekend aan schrijvers van dikke boeken, turven van een kilogram of meer, met zinnen van twee tot negen pagina’s lang waarvan de kop zich ergens in het midden bevindt en de staart vooraan. Ingewikkeld, moeilijk, erudiet. Dat je als lezer zegt: Wauw! Wat is die mijnheer of mevrouw slim! Wat heeft die de materie tot op het bot uitgebeend! Wat heeft die die vertelling mooi gestileerd! En zo meesterlijk verwoord! En dat Bob Dylan daarop dan de uitzondering was. Al begrijp je daar vaak ook veel niet van. Jon Fosse schrijft in korte, haast kinderlijke zinnen. Droog. Mededelend. Soms een vraag, wel met een punt achteraan, geen vraagteken. ‘Ik zeg: wat wil je van me – en de gedaante geeft geen antwoord. Ik zeg: wil je dat niet vertellen. En de gedaante zegt: ik kan het niet vertellen. Ik zeg: waarom niet – en de gedaante geeft geen antwoord.’ Toen de tram opnieuw de plek bereikte die voor mij beginpunt was en voor anderen het einde, had ik het boekje helemaal uit. Ook op de terugweg zijn er vast weer mensen ingestapt en ook weer uitgegaan. Dat moet haast wel. Ik heb het niet gezien. Ik heb de tram nergens halt weten houden. Weet niet wanneer we onder de grond gingen en er weer bovenuit kwamen. Vraag me niet of het geregend heeft of de zon geschenen heeft. Ik weet het niet. Ik was gewoon een man in een donker bos op een koude winternacht die het licht gezien heeft. Een schitterend wit licht. Een schitterend boek. Boek.

Erik Herbosch

10 2

probatio

hoe veel heb ik geschreven hoe veel staat er geschreven elk woord een spiegel elke zin een foto we ontkomen niet aan wat er niet staat ook al willen we dat het er staat en proberen we en proberen we wordt er geprobeerd

Hans Van Ham

3 1

Rebel op rust

'Problemen' en 'plomberen' zijn anagrammen. Dat dat beslist geen toeval is, heb ik gisteren mogen ervaren. Vrouwlief had bij een bakker een paar dorpen verderop een notenbrood gekocht. Het zag er best appetijtelijk uit. Niet te flubberig maar lekker vast en ook niet te veel nootjes bevattend. Omdat het me zo enthousiasmeerde besmeerde ik er bijgevolg enkele tellen later een boterham van. Lekker dik, met boter. Daarbovenop legde ik een sneetje belegen kaas. Zuivel op zuivel is werk van de duivel, zei men in de middeleeuwen. Onbescheiden, zondig en zelfs reden genoeg om iemand van hekserij te beschuldigen en gretig op de brandstapel te gooien in die tijd. Kortom, met de spilzieke zal het slecht aflopen. Daar moest ik bij mijn eerste hap aan denken. Lachend, het lot tartend. En ja, wat later kauwde ik op een hazelnootje en voelde ik ineens die akelig herkenbare 'knak'. Een beetje alsof je kaak breekt. Meteen daarna liet ik mijn niet eens half gemalen mondinhoud in m'n rechterhand belanden en begon ik te inspecteren. Geen fijn karwei. Ergens tussen de nootjessmurrie blonk een zilverkleurig plombeerseltje. Mijn lenige en altijd weer uiterst nieuwsgierige tong ging instinctief op archeologisch onderzoek in de vermoedelijke omgeving van de ruïnes. Onderkaak, links. Ze zocht en vond twee messcherpe uitsteeksels met daaronder een lugubere spelonk die enorm gevoelig was voor temperatuurschommelingen. Bijzonder pijnlijk. Zeker toen ik probeerde uit te leggen wat mij zonet was overkomen, al had iedereen al lang gezien wat er min of meer gebeurd was, want ze bekeken me weer op die typische manier, met opgetrokken neus. Blikken die ik herkende uit de tijd dat er tijdens een wandeling eens een kraai op m'n kop had gekakt. Of een kauw. Dat weet ik eigenlijk niet meer zo goed. Hoe dan ook, bij elke poging tot spreken leek het alsof iemand met twee pas geslepen Rambo-messen in mijn tong sneed. Verschrikkelijk. Na een paar zinnen dacht ik dat mijn tong gehalveerd was. Ik moest alles wat ik zei trouwens herhalen, want ik lalde blijkbaar zomaar wat. Mijn tong voelde als een gigantische vleeslap zonder gevoel, een dikke saignante biefstuk. Om de pijn te beperken, zou ik mijn woorden moeten wikken en wegen, mijn spreken beperken tot een strikt minimum. Een hele nieuwe insteek. Dat wauwelde ik nog achterna. 'Als ik jou was, zou ik vanaf nu heel goed nadenken voor ik iets zeg.' Dat zei ze dus, mijn vrouw. Ongeveer zoals een paar maanden geleden, toen ze terugkwam van de kapper met een experimentele haarsnit en vroeg wat ik ervan vond. Eerlijk. Slechts een paar keer had ik ingetogen gegiecheld als een schoolmeisje, dus eigenlijk helemaal niet ingetogen genoeg. Mijn mening kreeg ze. Iets té eerlijk misschien. Twee dagen had ze achteraf niet meer gesproken. Twee dagen. Deze keer was de manier waarop ze het zei alleszins veel minder dreigend en onheilspellend. Enige vorm van medelijden was er nochtans amper bij. Het leek zelfs op leedvermaak. 'Je zal zien dat het over twee dagen al heel wat beter zal gaan. Bel maar naar de tandarts voor een afspraak. En nee, dat doe je zelf. Ze zullen je wel verstaan als je langzaam genoeg spreekt.' Dus verbeet en verbijt ik de pijn en maak ik er het beste van. Meer nog: maak ik van de nood een deugd. Maak ik me nuttig. Leer ik eruit. Dat spreken zilver is en zwijgen goud bijvoorbeeld. Dat luisteren soms veelzeggend kan zijn, echt luisteren. Niet in de zin van gehoorzamen, maar van aanhoren. Als een relativerende rebel op rust, me volledig bewust zijnde van de tijdelijkheid van dit euvel en de vergankelijkheid van het bestaan op zich.

Danny Vandenberk

4 1

Villa wijk

klauterend over ‘t hek zijn ze er gloeiend bij - kerstman poppen

Margaretha Juta

2 0

De strijd gaat voort

Als alle muren zijn geslecht, die het vuur hebben gedoofd van hen wier geest is geknecht met schrikdraad in het hoofd, Als alle ketens zijn verbroken, die vrijheden hebben geschonden van hen wier wil is gebroken met handen en voeten gebonden, Als alle wapens zijn vernield, die de hoop hebben bedrogen van hen wier blik is ontzield met blinddoek voor de ogen, Als alle vormen zijn vermoord, die de stem hebben verstomd van hen wier asem is gesmoord met proppen in neus en mond, Als alle bloed is vergoten, dat heeft gehuld in smart hen wier heil is verstoten met stigmata in het hart, Als alle haat is afgelegd, die heeft gesteld bloot hen wier recht is ontzegd, aan strijd op leven en dood, Dan zullen alle verworpenen, verlost van aardse demonen, uit de schaduw van hun dromen treden en hun ware gelaat tonen.

Luca

5 1

"Hoe ga ik me hierover voelen als ik later tachtig ben?"

Heel lang probeerde ik het leven juist te leven. Ik probeerde in alles telkens de meest moreel-ethische keuze te maken. Ik trachtte op een bepaalde manier bijna te leven als een geestelijke, vrij van blaam of egoïstische beweegredenen. Ik dacht dat het juiste doen betekende: in ieder moment de menselijke representant zijn van de top-5 aan christelijke waarden. En ik ben niet eens gelovig. Ik deed dat niet omdat ik noodzakelijk een goed mens wilde zijn, ik deed het eerder uit angst om verkeerde keuzes te maken. Gaandeweg kwam ik erachter dat je het leven ook kan invullen als mens. Dat je eigenlijk alleen maar bezield kan leven door authentiek te zijn. En hoe ontdek je je eigen authenticiteit? Door ervaring opdoen. Door te experimenteren met dingen. Met dingen, bestemmingen, bezigheden, mensen, … Hoe anders kan je jezelf wérkelijk leren kennen? En hoe anders kan je keuzes maken die écht vertegenwoordigen wie jij bent? Ondertussen onderwerp ik mezelf aan twee specifieke innerlijke dialogen als ik ergens een beslissing over moet nemen. Bij grote of moeilijke keuzes is er altijd één zin die zich aandient. Ze luidt: Hoe ga ik me hierover voelen als ik later tachtig ben? Ze klinkt eenvoudig, maar het is een zin die me in één klap herinnert aan de eindigheid van het leven en die daardoor de keuze die voor me ligt, in perspectief plaatst. Mijn tachtigjarige wijze zelf glimlacht altijd vol vertrouwen naar me als ik beroep op haar doe. Ze heeft haar angst voor foute keuzes lang geleden achter zich gelaten en ze kijkt graag terug op een rijk leven. Rijk aan ervaringen. Het zou haar ten zeerste tegenstaan spijt te hebben van zaken. Ze vindt het ongetwijfeld erger om spijt te hebben van ongedane zaken dan van “fouten”. Ze gelooft niet in fouten. Enkel ervaringen. Ze weet dat je jezelf nooit kan verliezen en dat alles wat je meemaakt, alles waar je op welke manier dan ook voor kiest, voortkomt uit onvermijdelijkheid: wat je ook kiest, het is die weg die je zal vormen zoals de bedoeling is. Als de keuze die ik moet maken kleiner is en betrekking heeft op het dagdagelijkse gebeuren, is de vraag die ik mezelf stel: Waar word ik blij van? Als ik op zaterdag wakker word en ik heb geen planning, enkel tijd, vraag ik mezelf waar ik blij van word. Als er meerdere opties zijn, vraag ik: Waar word ik het meest blij van? Dan luister ik naar het antwoord en volg die weg. Ik hou niet meer van te grote en te ruime vragen als “Wat is uw roeping?” of “Waar zie je jezelf binnen 5 jaar?” Binnen 5 jaar? Ik weet niet eens wat ik volgend weekend wil doen. Ik vind het meer dan genoeg om volmondig “ja” te kunnen zeggen op de dag die voor me ligt. Vroeger dacht ik dat ik van uitgestippelde routes hield. Tegenwoordig vind ik het zo ongeveer het meest beperkende wat er bestaat. Ik vind het net leuk om niet te weten wat er voor me ligt: het helpt me om in het nu te blijven. Ik ga ervanuit dat als je iedere dag volgt wat je ziel je ingeeft -waar je van aan gaat- je wel zal merken hoe je pad eruit ziet als je achterom kijkt.

Ellen Tomaluk

10 1