Dat ik mij zou moeten schamen, had hij als reactie getypt. Onder de link die ik deelde, stapelen de tekstballonnetjes zich op. Hier en daar een verontwaardigde emoticon. De bloeddruk van sommige mensen stijgt als ze een overtuiging spotten die niet strookt met de hunne. Alsof het gaat om een persoonlijke aanval.
De opgelegde maatregelen werken sterk polariserend. Een kamp met mensen die zeggen dat we gewoon even flink moeten zijn en niet zeuren, want alleen zo gaan we van die pandemie verlost raken. Haaks daartegenover staat de veronderstelling dat dit nieuwe virus zich niet zomaar laat uitroeien en dat de maatregelen onze vrijheid beknotten. Ik kan me eerder in dit laatste vinden, al besef ik dat ik eigenlijk niets weet. We gokken.
Er was ook iemand die zei dat de ene mening meer waarde heeft dan de andere. Dat we moeten luisteren naar de experts en wetenschap. Ik weet uit eigen ondervinding dat de experts het soms ook niet weten, maar dat niet gemakkelijk zullen erkennen. En dat de wetenschap al vaak bepaalde ideeën heeft moeten herzien. Ondanks dat er wel naar gestreefd wordt, is absolute objectiviteit in de wetenschap een illusie. Het zou van nederigheid getuigen om te midden van al dat zogezegde ‘weten’ te benadrukken dat nog lang niet alle mysteries van het leven ontrafeld zijn. Zeker als het gaat over de werking van het menselijk lichaam.
Mij ergens voor schamen, is wel het laatste dat ik ga doen. Het gevoel van schaamte is het omgekeerde van eigenliefde. Ontzettend veel mensen kampen met een chronisch tekort aan eigenliefde. Ze willen of durven niet te zeggen dat ze zichzelf graag zien. Alsof een beetje zelfhaat sympathieker overkomt. Wat mij betreft moeten we af van de stilgezwegen veronderstelling dat eigenliefde pretentieus is.
Mensen die mijn achtergrond kennen, weten dat ik sterk overtuigd ben van de body-mind connectie. Dit onderwerp besprak ik reeds uitgebreid in mijn boek, op mijn blog en tijdens mijn workshops. De aard van iemands gedachten, vooral datgene dat diep en onbewust ingeprent zit, heeft een rechtstreekse invloed op het fysieke welzijn. In de klassieke geneeskunde wordt dat fenomeen als het placebo-effect omschreven. Het is dus gekend, maar de draagwijdte wordt (nog) niet volledig begrepen.
Schaamte impliceert dat je jezelf niet volledig wil of kunt aanvaarden. Je stoot als het ware een deel van jezelf af. Leven met het drukkende gevoel van schaamte is schadelijk voor de gezondheid.
Schuldgevoel is nog zo’n andere gewaarwording die, zeker op lange termijn, de volledige potentie en het welzijn van een persoon ondermijnt. Schuldgevoelens kunnen ook op manipulatieve wijze ingezet worden om mensen in een bepaalde richting te manoeuvreren. Handelen uit schuldgevoel is niet authentiek handelen. En wie zijn authenticiteit verloochent brengt zichzelf eveneens schade toe.
Met regelmaat benadrukt de media onze verantwoordelijkheid ten opzichte van klimaatverandering. Het zou onze eigen ‘schuld’ zijn dat we vandaag met hittegolven te kampen hebben. Aangepraat schuldgevoel verschijnt in diverse gedaantes en werkt vaak heimelijk op de achtergrond, in het onderbewustzijn. Zo zouden we ons bijvoorbeeld schuldig moeten voelen over onze ecologische voetafdruk en het normaal vinden dat we daar op één of andere manier voor moeten boeten. Dit idee wordt ook gehanteerd in het hele vleermuisverhaal, waar het Coronavirus van afkomstig zou zijn.
Weliswaar ietwat kort door de bocht postte ik onlangs op Facebook dat het voelen van schaamte en schuld geheel nutteloos is. Bij deze wil ik die uitspraak nuanceren door eraan toe te voegen dat alles in dit leven bestaansrecht heeft en dus een zeker nut heeft. Ik ben er wel van overtuigd dat deze gewaarwordingen op lange termijn zelfdestructief zijn. Schaamte en schuld kunnen ons iets leren over onszelf, maar dienen ook weer tijdig losgelaten te worden.
Spijt kan in dezelfde categorie geplaatst worden. Een langdurig knagend spijtgevoel tast het zelfbeeld aan en kan bijdragen tot gevoelens van minderwaardigheid. Wat vervolgens ook weer kan leiden tot lichamelijke kwalen.
Ik ben niet alleen overtuigd van het bestaan van de body-mind connectie, maar ik ben mij evenzeer bewust van iets dat ik hier ter plekke de reality-mind connectie ga noemen. Een lange en moeizame zoektocht heeft mij gebracht tot de vaststelling dat ikzelf geheel verantwoordelijk ben voor de perceptie van mijn realiteit. Nu ik het zo formuleer, klinkt dit als de evidentie zelve. Toch gedraagt het merendeel onder ons zich alsof ze geheel machteloos staan tegenover de grillen van de zogenaamd externe realiteit. Ik zei het al vaker; de realiteit die ieder van ons ervaart is in feite een zelfgeschapen interpretatie. En die interpretatie, vormgegeven door (al dan niet bewuste) gedachten, bepaalt de kwaliteit van ieders leven. Als de gedachten veranderen, verandert de realiteit met je mee.
Ja, natuurlijk zijn er dingen die we niet kunnen veranderen. Maar we hebben wel het volledige zeggenschap over de interpretatie van die dingen. Het ontwikkelen en bewust vormgeven van de interne wereld heeft een onmiddellijke weerslag op de kwaliteit van de waargenomen externe realiteit. Daarom is zelfontwikkeling voor mij de hoogste kunstvorm die er bestaat. De hele Coronakwestie en de onrust die het opwekt, is een uiterst interessante uitdaging voor de geest. Angst en andere vormen van weerstand kunnen nu extra gemakkelijk binnensijpelen. Maar er is geen betere manier om je hiertegen te wapenen dan door jezelf mentaal te trainen in het behouden van (zelf)vertrouwen en interne rust.
Dit is een erg woelige overgangsperiode. Het is belangrijk om te beseffen dat het potentiële gevaar eerder een interne dan een externe kwestie is. Dit is een oproep om meester te worden/blijven over de eigen gedachten, ongeacht wat iemand anders zegt of doet. Ook wil ik onderstrepen dat het als mens toegestaan is om fouten te maken. En dat het zeer heilzaam is om vergevingsgezind te zijn tegenover anderen. En vooral tegenover jezelf. Vergeving is immers het antigif bij uitstek voor schrapende gewaarwordingen zoals schaamte, schuld en spijt.